عفونت مجاری ادراری در دوران بارداری

عفونت‌های مجاری ادراری (Urinary Tract Infections) که به اختصار UTI نامیده می‌شوند، در دوران بارداری شایع هستند. در برخی افراد، ممکن است عفونت ادراری هیچ علامتی نداشته باشد اما به طور معمول، درد لگن، احساس سوزش در هنگام ادرار و تکرر ادرار از علائم عفونت ادراری هستند.

هنگامی که برای ویزیت‌های پیش از زایمان به پزشک مراجعه می‌کنید، از نظر وجود عفونت ادراری بررسی می‌شوید، حتی اگر هیچ علامتی مبنی‌ بر عفونت نداشته باشید. در این مطلب به علل، روش‌های درمان و نحوۀ پیشگیری از عفونت‌های ادراری در دوران بارداری خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.

عفونت ادراری چیست؟

عفونت ادراری، نوعی بیماری است که در آن، باکتری‌هایی از خارج بدن وارد دستگاه ادراری می‌شوند. این اتفاق می‌تواند باعث بروز چند نوع عفونت شود:

  • list-1
    باکتریوری بدون علامت: باکتریوری بدون علامت علائم قابل‌توجهی را ایجاد نمی‌کند. در ASB، باکتری در نمونه ادرار یافت می‌شود.
  • list-1
    اورتریت: عفونت مجرای ادراری (پیشاب‌راه)
  • list-1
    سیستیت: عفونت مثانه
  • list-1
    پیلونفریت: عفونت کلیه
  • naNO-ATTENTION

    در صورت پیداشدن باکتری در نمونه ادرار، حتی اگر علامتی هم نداشته باشید، پزشک اقدامات درمانی لازم را به شما خواهد گفت.

نیاز به مشاوره درمورد بارداری دارید؟

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات و رزرو وقت آزمایش و راهنمایی شما عزیزان هستند.

همچنین در آزمایشگاه نانو برای دریافت نتیجه آزمایش، نیازی به مراجعه حضوری نیست و در صورت درخواست، نتیجه به‌صورت الکترونیکی به تلفن همراه شما ارسال خواهد شد.

بارداری و عفونت ادراری

به طور کلی، خانم‌ها به دلیل متفاوت‌بودن آناتومی و ساختار بدنی، بیشتر از مردان به عفونت ادراری مبتلا می‌شوند.  ساختار دستگاه تناسلی زنان و کوتاه‌بودن مجرای ادرار آن‌ها، باعث شده عفونت ادراری در زنان شایع‌تر از مردان باشد. در بدن زنان، مجرای ادراری فاصلۀ کمی با مقعد دارد. از آن‌جا که باکتری‌های دستگاه گوارش به راحتی می‌توانند به دستگاه ادراری منتقل شوند، شانس ابتلا به عفونت ادراری افزایش می‌یابد.

بارداری، احتمال ابتلا به عفونت‌های ادراری را افزایش می‌دهد. در دوران بارداری، رحم که در حال رشد است، به مثانه فشار می‌آورد. اتساع عضلات به دلیل آزادسازی هورمون‌های بارداری مانند پروژسترون یک فرصت عالی به باکتری‌ها می‌دهد تا به مجاری ادراری وارد شده و سبب عفونت شوند. علاوه بر این، در دوران بارداری، تخلیه کامل مثانه دشوارتر است که همین موضوع، احتمال ابتلا به عفونت‌های ادراری را افزایش می‌دهد.

همه این وقایع مرتبط با بارداری، خطر ورود میکروارگانیسم‌ها به مجاری ادراری و بروز عفونت را افزایش می‌دهند.

همان‌طور که در ابتدا اشاره شد، عفونت ادراری یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است و حدود ۱۰ درصد از خانم‌ها در طول بارداری به آن مبتلا می‌شوند.

علائم عفونت ادراری

ممکن است عفونت ادراری هیچ‌گونه علامتی به همراه نداشته باشد اما وقتی آزمایش کشت ادرار انجام شود، در نمونه ادرار، باکتری یافت می‌شود. با این حال، برخی از علائم مهم عفونت مجاری ادراری عبارتند از:

  • bullet-list
    کمردرد
  • bullet-list
    ادرار خونی، تیره و بدبو
  • bullet-list
    تب خفیف
  • bullet-list
    عفونت یکی از کلیه ها

  • bullet-list
    تکرر ادرار
  • bullet-list
    احساس می‌کنید که مثانه به طور کامل تخلیه نمی‌شود

  • bullet-list
    درد و سوزش در هنگام ادرار
  • bullet-list
    حساسیت در ناحیۀ تناسلی
  • nano-p-tests-i-warning-1

    برخی از علائم بارداری و علائم عفونت ادراری مانند تکرر ادرار و بیدارشدن در شب برای دفع ادرار، مشابه هستند. بنابراین نمی‌توان گفت که هر یک از علائم بالا ناشی از عفونت ادراری است. به همین دلیل، بسیار مهم است که هر گونه علامتی  را به پزشک‌تان اطلاع دهید.

علل ایجاد عفونت‌های ادراری

باکتری اشریشیا کُلی که به اختصار E.coli نامیده می‌شود، یکی‌ از باکتری‌های موجود در روده بزرگ است. این باکتری، عامل ایجاد ۹۰ درصد از کل عفونت‌های ادراری است. سایر انواع باکتری‌های ایجادکنندۀ عفونت‌های ادراری عبارتند از:

استرپتوکوک گروه

سودوموناس

استافیلوکوک

کلبسیلا

  • checked

    خطر ابتلا به عفونت‌های ادراری در موارد زیر افزایش می‌یابد:

ابتلا به بیماری های مقاربتی

شریک‌های جنسی متعدد

ضعف سیستم ایمنی بدن

دیابت و کم‌خونی داسی‌شکل

تشخیص عفونت‌های ادراری

پزشک در اولین قرار ملاقات پیش از زایمان به شما خواهد گفت که برای انجام آزمایش و کشت ادرار به آزمایشگاه مراجعه کنید. هنگامی که برای ویزیت‌های پیش از زایمان به پزشک مراجعه می‌کنید، از نظر وجود عفونت ادراری بررسی می‌شوید، حتی اگر هیچ علامتی مبنی‌ بر عفونت نداشته باشید. در جلسات ویزیت، موارد زیر انجام خواهد شد:

  • box
    پزشک برای بررسی درد و حساسیت، اقدام به معاینۀ فیزیکی ناحیۀ تناسلی می‌کند.
  • box
    پزشک در مورد علائم‌تان از شما سوال می‌کند.
  • checked
    در صورتی که پزشک به وجود عفونت مشکوک شود، از شما می‌خواهد که آزمایش های زیر را انجام دهید:

کشت ادرار

این آزمایش بدین منظور انجام می‌شود که مشخص شود کدام یک از باکتری‌ها باعث ایجاد عفونت ادراری شده و با چه دارویی، می‌توان آن را درمان کرد.

آزمایش آنالیز ادرار (UA)

این آزمایش، انواع مختلفی دارد و به منظور بررسی وجود عفونت انجام می‌شود.

زمان توقف استفاده از داروهای ضدبارداری

در دوران بارداری، عفونت ادراری سریعاً توسط پزشک درمان می‎شود. حتی باکتریوری بدون علامت نیز در دوران بارداری در سریع‌ترین زمان ممکن درمان می‌شود؛ زیرا این بیماری تا ۴۰ درصد احتمال دارد که به عفونت ادراری یا عفونت شدید کلیه تبدیل شود.

داروهای خود را مصرف کنید!

پزشک برای درمان باکتریوری بدون علامت و سیستیت جزئی، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. بسته به باکتری عامل عفونت و نوع آنتی‌بیوتیک تجویزشده، باید برای یک دوره ۵ تا ۱۴ روزه از آنتی‌بیوتیک استفاده کنید. حتماْ باید دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
حتی اگر احساس کردید که وضعیت‌تان بعد از چند روز بهتر شده است، نباید مصرف آنتی‌بیوتیک را قطع کنید. در صورتی که قبل از تمام‌شدن دورۀ درمان، مصرف دارو را متوقف کنید، ممکن است باکتری‌ها دوباره رشد کنند.
ضمن این‌که داروهای تجویزشده را مصرف می‌کنید، می‌توانید اقدامات زیر را نیز برای بهبود عفونت انجام دهید:

  • check-box
    از دوش واژینال اجتناب کنید
  • check-box
    یک لیوان آب کِرَن‌بری بخورید
  • check-box
    به مقدار زیاد مایعات بنوشید
  • check-box
    از مصرف محصولات بهداشتی زنان اجتناب کنید
  • check-box

    مصرف نوشابه و شیرینی‌ها را محدود کرده یا از مصرف آن‌ها بپرهیزید

جلوگیری از ایجاد عفونت‌های ادراری

راهکارهای زیر برای جلوگیری از ابتلا به عفونت ادراری موثر هستند:

  • share-symbol
    شست‌وشوی خود بعد از ادرار
  • share-symbol
    در تمامی قرار‌ ملاقات‌های قبل از زایمان شرکت کنید تا پزشک، وجود عفونت ادراری را بررسی کند
  • share-symbol

    در صورتی که در دوران بارداری مجبور به مصرف آنتی‌بیوتیک هستید، در مورد مصرف ماست‌های پروبیوتیک با پزشک‌تان مشورت کنید

  • share-symbol

    خوب غذا بخورید، به اندازه کافی استراحت کنید و خودتان را خسته نکنید و در شرایط استرس‌زا قرار نگیرید

  • share-symbol
    در مورد علائم عفونت ادراری تحقیق کنید تا بتوانید در صورت بروز علائم، پزشک معالج را در جریان قرار دهید
  • share-symbol
    دستان خود را قبل و بعد از رفتن به دستشویی با دقت بشویید
  • share-symbol
    روزانه حداقل هشت لیوان آب یا سایر مایعات بنوشید
  • share-symbol
    ادرار کردن به محض نیاز
  • share-symbol
    تخلیه مثانه بعد از رابطۀ جنسی
  • share-symbol
    از لباس زیرهای نخی استفاده کنید
  • share-symbol
    از پوشیدن شلوار و لباس زیر تنگ خودداری کنید

عوارض

در بیشتر موارد، عفونت ادراری خیلی جدی نیست و می‌توان با مصرف یک دوره آنتی‌بیوتیک، آن را با موفقیت درمان کرد. با این حال، در برخی موارد نادر، عفونت درمان‌نشدۀ مجاری ادراری می‌تواند منجر به یک سری عوارض برای خانم‌های باردار شود.

در صورت عدم درمان عفونت کلیه و تشدید آن، ممکن است منجر به بروز مشکلات زیر برای خانم‌های باردار شود:

  • وجود باکتری در خون
  • سپسیس
  • ناراحتی‌های تنفسی
  • کم‌خونی
  • شوک سپتیک
  • زایمان زودرس
  • وزن کم هنگام تولد

بسته به شدت عفونت کلیه، ممکن است بیمار در بیمارستان بستری شود. برخی از اقدامات درمانی درنظرگرفته‌شده برای بیمار در بیمارستان عبارتند از:

  • استراحت
  • تزریق آنتی بیوتیک‌های داخل‌وریدی
  • تزریق سرم‌های مایعات برای هیدراته‌ماندن بدن
  • تجویز داروهای ضدتب
  • تجویز داروهای ضددرد

در صورت عدم درمان عفونت ادراری، ممکن است به پیلونفریت تبدیل شود. پیلونفریت یا همان عفونت کلیه، بسیار خطرناک‌تر از عفونت مثانه و باکتریوری بدون علامت است. علائم عفونت کلیه شبیه علائم عفونت ادراری است و ممکن است برخی از علائم زیر نیز در اثر عفونت کلیه ایجاد شوند:

  • تب و لرز
  • کمردرد و پهلودرد (محل قرارگیری کلیه‌ها)
  • حالت تهوع و استفراغ
  • وجود خون در ادرار

نکته پایانی

عفونت ادراری، یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است. ممکن است عفونت ادراری کمی دردناک و آزاردهنده باشد، اما به طور معمول، خیلی خطرناک نیست. برای درمان عفونت ادراری باید آنتی‌بیوتیک مصرف کرد؛ پزشک، دارویی برای شما تجویز می‌کند که خطری برای خودتان و نوزادتان نداشته باشد. تنها زمانی که عفونت ادراری درمان نشود، می‌تواند عوارض جدی برای مادر و نوزاد به همراه داشته باشد. بنابراین، در صورت مشاهده علائم، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

دانستنی‌های بیشتر درباره

مشکلات رایج دیگر در بارداری

همراه با شما در مسیر سلامتی مادر و فرزند

بارداری، دورانی شگفت‌انگیز در زندگی خانوادگی است که موجی از خوشبختی و امید را با خود به‌همراه دارد.

اطمینان از سلامت مادر و فرزند در این مسیر، نیازمند مراقبت و نظارت منظم توسط مادر، اطرافیان، و همچنین تیم پزشکی است. در تمام این مسیر برای سنجش سلامتی شما و نوزادی که در آینده به خانواده شما خواهد پیوست، آزمایشگاه نانو در ارومیه همواره در کنار شماست.

همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات شما در زمینه بارداری و رزرو وقت آزمایش برای شما عزیزان هستند.