انواع آزمایش های تیروئید را بشناسید
غده تیروئید یکی از غدد درون‌ریز، و یک اندام کوچک پروانه‌ای‌شکل است که در قسمت پایین گردن قرار دارد. کار این غده، ساخت هورمون‌های تیروئید است که در خون آزاد می‌شوند و به همه بافت‌های بدن منتقل می‌شوند. هورمون‌های تیروئید به بدن کمک می‌کنند تا انرژی مصرف کند، گرم بماند، و مغز، قلب، عضلات و سایر اندام‌ها به شیوه درست کار کنند.
جواب تست‌های تیروئید به پزشک نشان می‌دهد که غده تیروئید شما چقدر خوب کار می‌کند. این آزمایش‌ها می‌تواند به تشخیص بیماری‌هایی مانند پرکاری تیروئید، کم‌کاری تیروئید، بیماری گریوز، بیماری هاشیموتو و سرطان تیروئید کمک کند. انواع آزمایش تیروئید شامل آزمایش خون، آزمایش تصویربرداری و آزمایش پزشکی هسته‌ای است.
انواع آزمایش تیروئید
آزمایش عملکرد تیروئید روش‌های رایج انجام شده برای تعیین عملکرد تیروئید است. برخی از رایج ترین آزمایش‌های عملکرد تیروئید شامل موارد زیر است:
- آزمایش خون: این آزمایش برای اندازه‌گیری میزان هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH) در خون انجام می‌شود که به تعیین عملکرد تیروئید کمک می‌کند. مقادیر بالای این هورمون، نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید است. علاوه بر این، آزمایش خون می‌تواند میزان هورمون‌های تیروکسین (T4) و تری‌یودوتیرونین (T3)، و در بعضی موارد پروتئینی به نام تیروگلوبولین را اندازه‌گیری کند.
- سونوگرافی غده تیروئید: سونوگرافی یک تکنیک تشخیصی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام‌های داخلی بهره می‌برد. این کار برای تشخیص علائم بزرگ شدن غیرطبیعی یا ندول‌ها در تیروئید و هدایت بیوپسی ندول‌ها انجام می‌شود.
- اسکن تیروئید با استفاده از ید رادیواکتیو یا تکنتیوم: این آزمایش، به تعیین علت عملکرد غیرطبیعی تیروئید کمک می‌کند. این اطلاعات در تصمیم‌گیری برای نیاز فرد به تیروئیدکتومی کامل یا تیروئیدکتومی جزئی کاربرد دارد.
آزمایش‌های خون تیروئید
آزمایش خون برای اندازه‌گیری این هورمون‌ها به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما همه این تست‌ها در هر شرایطی مفید نیستند. آزمایش‌های ارزیابی عملکرد تیروئید شامل موارد زیر است:
تست TSH
بهترین راه برای آزمایش اولیه عملکرد تیروئید، اندازه‌گیری میزان TSH در نمونه خون است. تغییرات در TSH می‌تواند به عنوان یک “سیستم هشدار زودهنگام” عمل کند، زیرا این اتفاق اغلب قبل از این‌که میزان هورمون‌های تیروئید در بدن بیش از حد بالا یا بیش از حد پایین شود، رخ می‌دهد. میزان TSH بالا نشان می‌دهد که غده تیروئید، هورمون تیروئید کافی تولید نمی‌کند (کم‌کاری تیروئید اولیه).
برعکس، وقتی میزان TSH پایین است، معمولا مؤید این است که غده تیروئید، بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کند (پرکاری تیروئید). گاهی TSH پایین می‌تواند ناشی از ناهنجاری در غده هیپوفیز باشد، که مانع از ایجاد TSH کافی برای تحریک تیروئید (کم‌کاری تیروئید ثانویه) می‌شود. در اکثر افراد سالم، مقدار TSH طبیعی به این معنی است که تیروئید به درستی کار می‌کند.
تست T4
T4 شکل اصلی هورمون تیروئید است که در خون گردش می‌کند. تست T4 کل، مجموع هورمون متصل و آزاد را اندازه‌گیری می‌کند. تست T4 آزاد مشخص می‌کند که چه مقدار هورمون، در حال حاضر متصل نیست و قادر به ورود و تأثیر بر بافت‌های بدن است. تست‌های اندازه‌گیری T4 آزاد -تست T4 آزاد (FT4)، یا شاخص T4 آزاد (FTI)- وقتی همزمان با TSH سنجش می‌شود، دقیق‌تر نشان می‌دهد که غده تیروئید در چگونه کار می‌کند.
یافته‌های TSH بالا و FT4 یا FTI پایین، بیانگر کم‌کاری تیروئید اولیه بر اثر بیماری در غده تیروئید است. TSH پایین و FT4 یا FTI پایین، نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید به دلیل مشکلات مربوط به غده هیپوفیز است. TSH پایین با FT4 یا FTI بالا در افرادی که پرکاری تیروئید دارند دیده می‌شود.
تست T3
آزمایش‌های T3 اغلب برای تشخیص پرکاری تیروئید و یا تعیین شدت پرکاری تیروئید مفید است. بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، میزان T3 بالایی دارند. در برخی افراد با TSH کم، فقط T3 بالاست و FT4 یا FTI طبیعی است. آزمایش T3 به‌ندرت در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید مفید است، زیرا این آخرین شاخصی است که در این بیماران، دارای نتیجه غیرعادی می‌شود. بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید شدید، ممکن است TSH بالا و FT4 یا FTI پایین داشته باشند در حالی که T3 طبیعی دارند.
تست T3 آزاد
اندازه‌گیری T3 آزاد امکان‌پذیر است، اما اغلب قابل‌اعتماد نیست و بنابراین به‌طور معمول مفید نیست.
تست T3 معکوس
Reverse T3 یک پروتئین بیولوژیکی غیرفعال است که از نظر ساختاری بسیار شبیه T3 است، اما اتم‌های ید آن در جایگاه متفاوتی قرار دارد که آن را غیرفعال می‌کند. مقداری T3 معکوس به‌طور معمول در بدن تولید می‌شود، اما سپس به سرعت از بین می‌رود. در افراد سالم و غیر بستری، اندازه‌گیری T3 معکوس، کمکی به تعیین وجود یا عدم وجود کم‌کاری تیروئید نمی‌کند و از نظر بالینی مفید نیست.
مزایای انجام آزمایش در
آزمایشگاه نانو ارومیه
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجان‌غربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهره‌گیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیب‌شناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمال‌غرب و کشورهای همجوار است.
حداکثر دقت
بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا برای انجام آزمایش‌ها
پوشش بیمه‌ای
طرف قرارداد با کلیه بیمه‌های پایه و تکمیلی در کشور
جوابدهی آنلاین
سیستم ارسال الکترونیکی نتایج بدون نیاز به مراجعه حضوری
خون‌گیری در منزل
انجام نمونه‌گیری در منزل شما توسط پرسنل آزمایشگاه
آزمایش در خانه
اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید آزمایش‌های تجویز شده را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.
پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.
← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.
← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.
تست آنتی‌بادی تیروئید
سیستم ایمنی بدن به‌طور معمول ما را از مهاجمان خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها محافظت می‌کند و این مهاجمان را با موادی به نام آنتی‌بادی‌ها (که توسط بعضی سلول‌های خونی تولید می‌شود) نابود می‌کند. در بسیاری از بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید، لنفوسیت‌ها در برابر تیروئید (خود-ایمنی تیروئید) واکنش نشان می‌دهند و آنتی‌بادی‌هایی را در برابر پروتئین‌های سلولی تیروئید ایجاد می‌کنند. دو آنتی‌بادی رایج آنتی‌بادی پروکسیداز تیروئید و آنتی‌بادی تیروگلوبولین هستند. اندازه‌گیری میزان آنتی‌بادی‌های تیروئید ممکن است به تشخیص علت مشکل تیروئید کمک کند. برای مثال، آنتی اکسیداز مثبت ضد تیروئید و یا آنتی‌بادی‌های ضد تیروگلوبولین در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید، منجر به تشخیص تیروئید هاشیموتو می‌شود.
تشخیص آنتی‌بادی‌ها در تشخیص اولیه کم‌کاری تیروئید به دلیل تیروئید خود-ایمنی مفید است، اما نظارت بر میزان آنها در طول زمان، در تشخیص رشد کم‌کاری تیروئید یا بررسی پاسخ به درمان مفید نیست. TSH و FT4 فاکتورهای مهم هستند که در مورد عملکرد یا میزان واقعی تیروئید ما را مطلع می‌کنند.
آنتی‌بادی دیگری که ممکن است در بیمار مبتلا به پرکاری تیروئید مثبت باشد، آنتی‌بادی محرک گیرنده TSH (TSI) است. این آنتی‌بادی باعث می‌شود که تیروئید در بیماری گریوز بیش از حد فعال باشد. اگر بیماری گریوز دارید، پزشک شما احتمالا یک آزمایش آنتی‌بادی گیرنده تیروتروپین (TSHR یا TRAb) را تجویز خواهد کرد که آنتی‌بادی‌های تحریک‌کننده و مسدود کننده را تشخیص می‌دهد. پیگیری و نظارت بر مقادیر آنتی‌بادی در بیماران گریوز می‌تواند پاسخ بیمار به درمان پرکاری تیروئید، زمان مناسب برای قطع داروهای ضد تیروئید، و خطر انتقال آنتی‌بادی به جنین در دوران بارداری را ارزیابی کند.
تیروگلوبولین
تیروگلوبولین (Tg) پروتئینی است که توسط سلول‌های طبیعی تیروئید و نیز سلول‌های سرطانی تیروئید تولید می‌شود. این تست برای اندازه‌گیری عملکرد تیروئید نیست و سرطان تیروئید را تشخیص نمی‌دهد وقتی غده تیروئید هنوز وجود دارد. این دارو اکثراً در بیمارانی که برای سرطان تیروئید جراحی کرده‌اند، برای نظارت بر درمان استفاده می‌شود. اگرچه Tg اغلب در شرایط خاص و برای افراد اندازه‌گیری می‌شود، یک تست اصلی برای بررسی عملکرد هورمون تیروئید نیست.
سایر آزمایش‌های تیروئید
Radioactive iodine uptake
از آنجا که T4 حاوی ید است، غده تیروئید باید مقدار زیادی ید را از جریان خون بردارد تا مقدار کافی T4 تولید شود. تیروئید مکانیسم بسیار فعالی برای انجام این کار دارد؛ بنابراین، این فعالیت را می‌توان با بلعیدن مقدار کمی ید که رادیواکتیو شده است، اندازه‌گیری کرد. خاصیت رادیواکتیویته به پزشک اجازه می‌دهد تا جایی که ید می‌رود را ردیابی کند. با اندازه‌گیری میزان رادیواکتیو بودن که توسط غده تیروئید مصرف می‌شود (RAIU) پزشکان قادر به بررسی این موضوع هستند که آیا غده تیروئید به صورت طبیعی کار می‌کند یا خیر. RAIU بسیار بالا در افرادی دیده می‌شود که غده تیروئید آنها بیش از حد فعال است (پرکاری تیروئید)، در حالی که RAIU پایین زمانی دیده می‌شود که غده تیروئید کم‌فعال است (کم‌کاری تیروئید). علاوه بر جذب ید رادیواکتیو، با این روش یک اسکن از تیروئید به دست می‌آید که نشان می‌دهد چه قسمت‌هایی از غده تیروئید، ید را جذب کرده‌اند.
داروهایی که در آزمایش عملکرد تیروئید اختلال ایجاد می‌کنند
داروهای زیادی وجود دارند که می‌توانند بر آزمایش عملکرد تیروئید تأثیر بگذارند، از جمله:
- استروژن‌ها، مانند قرص‌های ضدبارداری، باعث افزایش میزان T4 و T3 می‌شوند به این دلیل که استروژن، میزان پروتئین‌های متصل‌شونده را افزایش می‌دهد. در این شرایط بهتر است تست TSH و T4 آزاد برای ارزیابی تیروئید درخواست شود که به‌طور معمول در محدوده طبیعی خواهد بود.
- بیوتین، یک مکمل بدون نسخه پرمصرف است که می‌تواند باعث شود اندازه‌گیری چندین آزمایش عملکرد تیروئید غیرطبیعی به نظر برسد، در حالی که در واقع طبیعی است. از ۲ روز قبل از نمونه‌گیری برای آزمایش عملکرد تیروئید، مصرف این مکمل باید قطع شود تا از این مسئله جلوگیری شود.
چند نکته مهم درباره تست‌های تیروئیدی
- آزمایش خون در حال حاضر دقیق‌ترین راه برای تشخیص و مدیریت اختلالات تیروئید است
- علائم و احساس شما بخش مهمی از تشخیص مشکلات تیروئیدی است
- حفظ میزان TSH در محدوده مرجع برای سلامتی شما مهم است
- به‌ندرت لازم است آزمایش‌های آنتی‌بادی در بیماری هاشیموتو تکرار شود
- اگر اختلال تیروئید تشخیص داده شده یا قبلا برای رفع تیروئید بیش‌فعال درمان شده‌اید، لازم است که هر ۱۲ ماه یک بار آزمایش خون انجام دهید (یا در بازه‌های توصیه‌شده توسط پزشک)
- اگر اختلال تیروئید دارید، باید در اوایل بارداری آزمایش خون انجام دهید؛ همچنین اگر قصد بارداری دارید
- اگر داروهای مربوط به تیروئید مصرف می‌کنید، بدون تأیید پزشک خود، دوز دارو را برای انجام آزمایش تغییر ندهید
مشکلات تیروئید در اکثر موارد ریشه ژنتیکی دارد. اگر اعضای خانواده شما علائم مشکوک به بیماری‌های تیروئیدی دارند، باید آنها را تشویق کنید تا با پزشک خود در مورد لزوم انجام آزمایش تیروئید مشورت کنند.
راهنمای کامل آشنایی با
تست‌های هورمونی آزمایشگاه نانو
هورمون‌ها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که به‌عنوان پیام‌رسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات می‌توانند حرکت اندام‌های بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمون‌ها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحت‌کنترل نگه می‌دارند.
آزمایش‌های هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایش‌ها می‌توان علت طیف وسیعی از بیماری‌ها را یافته و در اغلب موارد به‌راحتی مدیریت نمود.
آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایش‌های هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمون‌ها و تست‌های کلیدیِ آنها به زبان ساده است.
پاسخ سؤالات خود را بیابید
اگر درباره آزمایش‌های هورمونی، نحوه نمونه‌گیری و انجام آنها، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:
همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
لطفاً توجه داشته باشید
محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با این موضوع طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تست‌های تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدم‌وجود آن تشخیص داده شود.