آزمایش هورمونی گلوبولین متصل به هورمون جنسی (SHBG)
SHBG یا گلوبولین متصل به هورمون جنسی، نوعی پروتئین است که اکثراً در کبد ساخته شده و به هورمونهای جنسی در خون متصل میشود.
SHBG به کنترل میزان هورمونهای جنسی که به شکل فعال در بدن شما کار میکنند، کمک میکند. وقتی پروتئین SHBG به هورمونهای جنسی متصل میشود، بافتهای بدن شما نمیتوانند از این هورمونها استفاده کنند. بافتها فقط میتوانند از هورمونهای جنسی استفاده کنند که “آزاد” هستند، به این معنی که به پروتئینهایی مانند SHBG متصل نیستند.
آزمایش SHBG معمولا برای ارزیابی تستوسترون پایین (کمبود احتمالی آندروژن) در آقایان استفاده میشود. با این حال، این تست در ارزیابی خانمها با علائم و نشانههای بیانگر هورمونهای اضافی مردانه (آندروژنها) نیز کاربرد دارد.
هدف از انجام آزمایش SHBG
آزمایش گلوبولین متصل به هورمون جنسی (SHBG) ممکن است برای کمک به ارزیابی آقایان برای تستوسترون کم، و در خانمها برای بررسی تولید تستوسترون اضافی توصیه گردد. این تست ممکن است در کنار سایر آزمایشها برای ارزیابی وضعیت هورمونهای جنسی شما تجویز شود.
SHBG و کل مقدار تستوسترون برای یک مرد بالغ تجویز میشود تا به تعیین علت ناباروری، کاهش میل جنسی یا اختلال نعوظ کمک کند. اندازهگیری SHBG علاوه بر تستوسترون بهویژه زمانی مفید است که نتایج کل تستوسترون با علائم بالینی ناسازگار باشد.
در خانمها، مقادیر کمی تستوسترون توسط تخمدانها و غدد فوقکلیوی تولید میشود. حتی افزایش اندک در تولید تستوسترون میتواند تعادل هورمونها را مختل کرده و علائمی مانند قاعدگی نامنظم یا از دست رفته، ناباروری، آکنه و موهای زائد صورت و بدن (هیرسوتیسم) ایجاد کند.
این علائم و نشانهها و سایر علائم اغلب با سندروم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) دیده میشود، بیماری که با تولید بیش از حد هورمونهای جنسی مردانه (آندروژنها) مشخص میشود.
آنچه در آزمایش SHBG اندازهگیری میشود
SHBG، پروتئینی است که توسط کبد تولید میشود و هورمونهای تستوسترون، دیهیدروتستوسترون (DHT) و استرادیول (نوعی استروژن) را در خون به عنوان اَشکال بیولوژیکی غیرفعال حمل میکند. تغییر در مقدار SHBG میتواند بر میزان هورمون مورد استفاده در بافتهای بدن تأثیر بگذارد. این آزمایش، مقدار SHBG در خون را اندازهگیری میکند و اغلب برای کمک به ارزیابی وضعیت فرد از نظر کمبود تستوسترون یا مقادیر بالای آن کاربرد دارد.
در آقایان، حدود ۴۵ تا ۶۵% تستوسترون در خون معمولا به SHBG متصل است، و باقیمانده بهطور ضعیف و برگشتپذیر به آلبومین (پروتئین اصلی در خون) متصل هستند. فقط حدود ۲ تا ۳% از تستوسترون بلافاصله به عنوان تستوسترون آزاد در دسترس بافتها قرار میگیرد. با این حال، تستوسترون با اتصال ضعیف به آلبومین نیز در دسترس است و میتواند به راحتی توسط بافتهای بدن گرفته شود.
در خانمها، تستوسترون کمی بیشتر نسبت به آقایان به SHBG در خون متصل است (۶۶ ٪ تا ۷۸٪). SHBG در خانمها، نقش مهمی در تنظیم مقدار هورمونهای جنسی مردانه (آندروژن) و استروژنهای موجود در بدن دارد. SHBG علاقه بیشتری به تستوسترون و DHT آندروژن دارد و بنابراین با SHBG کم، خانمها ممکن است علائم و نشانههای مربوط به افزایش غیرطبیعی آندروژن داشته باشند.
آزمایش تستوسترون کل، بین تستوسترون متصل و غیرمتصل، تمایز قائل نمیشود بلکه مقدار کلی تستوسترون در پلاسما را تعیین میکند. این آزمایش اغلب برای ارزیابی بیماران در خصوص تولید بیش از حد یا کمبود تستوسترون، کافی است.
اما اگر مقدار SHBG شما طبیعی نباشد، تستوسترون کل ممکن است بهصورت دقیق بیانگر مقدار تستوسترون موجود در بافتهای شما نباشد. آزمایش SHBG میتواند زمانی انجام شود که علائم و نشانههای شما با نتایج آزمایش تستوسترون کل، تطابق نداشته باشد.
چه زمانی باید تست SHBG را انجام داد؟
تست SHBG عمدتاً زمانی تجویز میشود که نتایج تستوسترون کل با علائم و نشانههای بالینی سازگار نباشد. در آقایان، این نشانهها ممکن است شامل ناباروری، کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ باشد؛ این موارد در خانمها شامل ناباروری، قاعدگی نامنظم و رشد بیش از حد موهای صورت و بدن است.
مراحل انجام آزمایش SHBG
این تست نیاز به گرفتن نمونه خون دارد که در اغلب موارد از بازوی شما در آزمایشگاه و یا در خانه توسط پرسنل آزمایشگاه نانو گرفته میشود.
آمادگیهای قبل از آزمایش
برای این آزمایش عموماً نیازی به آمادگی خاصی نیست. البته بهتر است تستوسترون در ساعات صبح اندازهگیری شود. پزشک معالجتان به شما خواهد گفت که آیا لازم است موقتاً مصرف برخی داروها یا مکملها را قبل از آزمایش متوقف کنید یا خیر.
در حین انجام آزمایش
نمونهگیر آزمایشگاه نانو، نمونه خون را از رگ بازوی شما خواهد گرفت. وی احتمالا یک نوار در اطراف بازوی شما خواهد بست و ناحیهای را که سوزن در پوست شما قرار میگیرد ضدعفونی خواهد نمود. سپس مقدار کمی خون به یک لوله کشیده میشود. وقتی سوزن وارد پوست شما میشود ممکن است احساس سوزش خفیف داشته باشید.
پس از انجام تست
پس از برداشتن سوزن، از شما خواسته خواهد شد با بانداژ یا یک قطعه گاز استریل، فشار ملایمی را به محل نمونهگیری وارد کنید. این کار به جلوگیری از خونریزی کمک میکند و میتواند مانع از کبودی شود. سپس محل نمونهگیری بانداژ خواهد شد. در اکثر موارد پس از تکمیل آزمایش میتوانید به فعالیتهای روزمره خود بازگردید.
گرفتن نمونه خون، یک روش بسیار کمخطر است. گاهی ممکن است در محل نمونهگیری، کبودی خفیف ملاحظه کنید.
انجام آزمایش SHBG در خانه
اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونهگیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، بهراحتی میتوانید این آزمایش را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.
پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.
تماس تلفنی
شماره تلفنهای ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳
واتساپ
ارسال و دریافت اطلاعات با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴
سفارش آنلاین
ثبت سفارش آنلاین در سایت بدون نیاز به پرداخت
← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کردهاید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.
← برای درخواست نمونهگیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایشهای اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.
مزایای انجام آزمایش در
آزمایشگاه نانو ارومیه
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجانغربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهرهگیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیبشناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمالغرب و کشورهای همجوار است.
تحلیل نتایج آزمایش SHBG
مقدار بالای SHBG به این معنی است که احتمالا تستوسترون آزادِ کمتری در دسترس بافتهای شما قرار دارد، در مقایسه با آنچه که در تست تستوسترون کل نشان داده شده است. مقدار پایین SHBG نشان میدهد میزان تستوسترون کل بیشتری در دسترس بدن است و به SHBG متصل نیست. وقتی که علائم و نشانههای یک بیماری مرتبط با تولید بیش از حد یا کمبود هورمون جنسی دارید، این اطلاعات ممکن است در ارزیابی وضعیت شما مهم باشد.
افزایش مقدار SHBG ممکن است در شرایط زیر دیده شود:
- بیماریهای کبد
- تیروئید بیشفعال (پرکاری تیروئید)
- اختلالات غذایی (بیاشتهایی عصبی)
- مصرف استروژن (درمان جایگزینی هورمون و داروهای پیشگیری بارداری خوراکی)
- کاهش تولید هورمون جنسی در آقایان (هیپوگونادیسم)
- بارداری
در این شرایط، کاهش SHBG میتواند اتفاق بیفتد:
- چاقی، دیابت نوع دو، و یا سندروم متابولیک
- سندروم تخمدان پلیکیستیک
- کمکاری تیروئید
- مصرف آندروژن (استروئید آنابولیک)
- سندروم کوشینگ (Cushing) یا استفاده بیش از حد از گلوکوکورتیکوئیدها (مانند پردنیزون یا دکسامیتازون)
پس از انجام و دریافت نتیجه این تست، میتوانید این سؤالات را با پزشک خود مطرح کنید:
- آیا مسئله دیگری هم هست که نتایج SHBG من نشان بدهد؟
- بر اساس نتایج آزمایش SHBG، آیا درمان یا نظارت را در مورد من توصیه میکنید؟
- چه آزمایشهای تکمیلی لازم است و چه زمانی باید آنها را انجام دهم؟
راهنمای کامل آشنایی با
تستهای هورمونی آزمایشگاه نانو
هورمونها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که بهعنوان پیامرسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات میتوانند حرکت اندامهای بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمونها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحتکنترل نگه میدارند.
آزمایشهای هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایشها میتوان علت طیف وسیعی از بیماریها را یافته و در اغلب موارد بهراحتی مدیریت نمود.
آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایشهای هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمونها و تستهای کلیدیِ آنها به زبان ساده است.
پاسخ سؤال خود را نیافتهاید؟
اگر درباره جزئیات این آزمایش، نحوه نمونه گیری و انجام آن، و یا شرایط خود سؤالی دارید، میتوانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:
همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفنهای ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
لطفاً توجه داشته باشید
محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با علل تجویز و روند انجام این تست طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماریها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تستهای تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدموجود آن تشخیص داده شود.
منابع مورد استفاده
- Annals of Clinical Biochemistry: “Sex hormone binding globulin: origin, function, clinical significance.”
- Biology of Reproduction: “Diverse Roles for Sex Hormone-Binding Globulin in Reproduction.”
- University of Rochester: “Sex Hormone Binding Globulin (Blood).”
- http://www.emedicine.com/med/TOPIC3489.HTM
- http://www.medscape.com/viewarticle/479523?src=search.
- https://arupconsult.com/content/hypogonadism-male
- http://www.medscape.com/viewarticle/466490?src=search.
- http://www.medscape.com/viewarticle/562712
- http://www.medscape.com/viewarticle/721069_4.
- Dennerstein L. Depressed Libido in the Postmenopausal Woman. Medscape. Published February 12, 2003.
- Lucidi RS. Polycystic Ovarian Syndrome. In: Lucidi RS, ed. Medscape. Updated September 19, 2019. http://emedicine.medscape.com/article/256806-overview
- Maggio M, Lauretani F, Basaria S, et al. Sex Hormone Binding Globulin Levels Across the Adult Lifespan in Women–the Role of Body Mass Index and Fasting Insulin. J Endocrinol Invest. 2008;31(7):597-601. doi:10.1007/BF03345608
- http://www.medscape.com/viewarticle/733605