آزمایش اسید فولیک (Folate)
فولات، که با نام اسید فولیک یا ویتامین B9 نیز شناخته می‌شود، نقش‌های مهمی در بدن ایفا می‌کند، از جمله در ساخت DNA، که کد ژنتیکی منحصر به فرد شماست. مقدار ناکافی فولات در بدن یا کمبود فولات می‌تواند منجر به کم‌خونی و مشکلات دیگر در سلامت شما شود. کم‌خونی ممکن است علائمی مانند ضعف، تنگی نفس و مشکلات ذهنی ایجاد کند.
در بسیاری از موارد، آزمایش فولات پس از دریافت نتیجه غیرطبیعی آزمایش خون تجویز شود، و یا اگر پزشک‌تان مشکوک به مقدار پایین فولات به‌عنوان عامل مولد مشکلات سلامتی شما باشد.
هدف از انجام آزمایش Folate
اندازه‌گیری فولات یا اسید فولیک بررسی می‌کند که آیا بدن دارای مقدار کافی از این ماده مغذیِ ضروری است یا خیر. تست فولات به‌طور کلی برای تشخیص و نظارت بر شرایط بهداشتی ناشی از کمبود فولات انجام می‌شود.
آزمایش اسید فولیک معمولا برای بررسی کمبود فولات انجام می‌شود. پزشک شما ممکن است آزمایش فولات را پس از ملاحظه آزمایش خون غیرطبیعی تجویز نماید. همچنین اگر علائمی را تجربه می‌کنید که می‌تواند ناشی از کمبود فولات باشد، ممکن است این تست توصیه شود.
تشخیص مقدار فولات پایین ممکن است منجر به تشخیص کم‌خونی مگالوبلاستیک شود، یک نوع عارضه کم‌خونی که در آن بدن به اندازه کافی گلبول قرمز ندارد. مقادیر پایین فولات یا مقادیر پایین ویتامین B12 باعث کم‌خونی مگالوبلاستیک می‌شود.
اگر برای کمبود فولات تحت‌درمان هستید، ممکن است با تست فولات تحت نظارت قرار بگیرید تا مشخص گردد آیا مقدار فولات شما به بازه نرمال بازگشته است یا خیر. برخی از بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده ممکن است به‌صورت منظم، تست فولات و سایر مواد مغذی انجام دهند زیرا سیستم گوارش این افراد، این مواد را به‌خوبی جذب نمی‌کند و احتمال دارد داروهایی مصرف کنند که بیشتر بر جذب فولات تأثیر می‌گذارد، به ویژه اگر علائم سایر مشکلات سلامتی مانند کم‌خونی داشته باشند.
آنچه در آزمایش Folate اندازه‌گیری می‌شود
آزمایش فولات مقدار این ویتامین ضروری را در بدن شما اندازه‌گیری می‌کند. فولات نقش مهمی در بسیاری از فرآیندهای حیاتی بدن دارد:
- رشد بافت‌ها و سلول‌ها
- ایجاد، استفاده و تجزیه پروتئین‌ها
- ساخت DNA، کد ژنتیکی منحصر به فرد موجود در تمام سلول‌های یک انسان
- تولید گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را در سراسر بدن حمل می‌کنند
در دوران بارداری، فولات بیشتر برای رشد مناسب بافت‌ها و سلول‌های جنین مورد نیاز است.
فولات به صورت طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد، از جمله سبزیجات برگ‌دار، مرکبات، کبد گاو، آجیل و لوبیا. علاوه بر این، یک شکل مصنوعی فولات، یعنی اسید فولیک، به بسیاری از مواد غذایی اضافه می‌شود. کمبود فولات در افراد سالم که رژیم غذایی مناسب دارند غیرمعمول است.
برخلاف برخی از ویتامین‌های ذخیره‌شده در بافت‌های چربی، فولات در آب محلول است یعنی اگر فولات بیشتر از آنچه نیاز دارید مصرف کنید، مقادیر غیرضروری ویتامین، از طریق ادرار از بدن‌تان دفع می‌شود.
نوع نمونه آزمایش
نمونه خون
زمان آماده شدن نتایج
یک روز
چه زمانی باید تست فولات را انجام داد؟
آزمایش فولات اغلب برای بررسی کمبود این ماده در خون انجام می‌شود. پزشک شما ممکن است آزمایش فولات را تجویز کند اگر نتیجه تست شمارش کامل خون (CBC) غیرعادی باشد، یا نتیجه آزمایش اسمیر خون، مؤید کم‌خونی مگالوبلاستیک است. در این نوع از کم‌خونی، گلبول‌های قرمز خون به طور غیرطبیعی بزرگ شده و تغییر شکل می‌یابند و به درستی بالغ نمی‌شوند.
احتمال دارد کم‌خونی مگالوبلاستیک بر اثر کمبود فولات یا ویتامین B12 ایجاد شود. در مراحل اولیه، این نوع کم‌خونی اغلب هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند.
پزشک همچنین ممکن است آزمایش فولات را در صورت بروز علائم زیر تجویز نماید:
- ضعف و خستگی
- تنگی نفس
- ضربان غیرطبیعی قلب
- زخم‌های باز روی زبان یا داخل دهان
- تغییر رنگ مو یا پوست
- اسهال
- سردرگمی
- افسردگی
- مشکل در تمرکز
- سردرد
اگر در حال حاضر به دلیل کمبود فولات که قبلا تشخیص داده شده است، با مکمل فولات درمان می‌شوید، پزشک ممکن است فولات شما را بسنجد تا اطمینان حاصل شود که درمان انجام‌گرفته، مؤثر بوده است.
مراحل انجام آزمایش اسید فولیک
این تست نیاز به گرفتن نمونه خون دارد که در اغلب موارد از بازوی شما در آزمایشگاه و یا در خانه توسط پرسنل آزمایشگاه نانو گرفته می‌شود.
آمادگی‌های قبل از آزمایش
مهم است که تا ۸ ساعت قبل از آزمایش فولات، ناشتا باشید و از خوردن و نوشیدن هر چیزی غیر از آب اجتناب کنید. دستورالعمل‌های ناشتایی را با دقت دنبال کنید زیرا مقدار فولات در خون می‌تواند بر اساس آنچه اخیرا خورده‌اید تغییر کند. ناشتا نبودن طبق دستورالعمل می‌تواند منجر به افزایش کاذب در نتایج آزمایش شما شود.
همچنین از پزشک خود بپرسید که آیا نیاز به قطع موقت هر دارویی که معمولا مصرف می‌کنید دارید یا خیر. بسیاری از داروهای رایج، از جمله قرص‌های ضد بارداری، استروژن، داروهای ضد سرطان، مکمل‌های اسید فولیک و داروهای ضد تشنج، می‌توانند بر ارزیابی وضعیت فولات شما تأثیر بگذارند. الکل نیز مقدار فولات خون شما را کاهش می‌دهد.
در حین انجام آزمایش
نمونه‌گیر آزمایشگاه نانو، نمونه خون را از رگ بازوی شما خواهد گرفت. وی احتمالا یک نوار در اطراف بازوی شما خواهد بست و ناحیه‌ای را که سوزن در پوست شما قرار می‌گیرد ضدعفونی خواهد نمود. سپس مقدار کمی خون به یک لوله کشیده می‌شود. وقتی سوزن وارد پوست شما می‌شود ممکن است احساس سوزش خفیف داشته باشید.
پس از انجام تست
پس از برداشتن سوزن، از شما خواسته خواهد شد با بانداژ یا یک قطعه گاز استریل، فشار ملایمی را به محل نمونه‌گیری وارد کنید. این کار به جلوگیری از خون‌ریزی کمک می‌کند و می‌تواند مانع از کبودی شود. سپس محل نمونه‌گیری بانداژ خواهد شد. در اکثر موارد پس از تکمیل آزمایش می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.
گرفتن نمونه خون، یک روش بسیار کم‌خطر است. گاهی ممکن است در محل نمونه‌گیری، کبودی خفیف ملاحظه کنید.
انجام آزمایش Folate در خانه
اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونه‌گیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، به‌راحتی می‌توانید این آزمایش را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.
پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.
← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کرده‌اید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.
← برای درخواست نمونه‌گیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایش‌های اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.
مزایای انجام آزمایش در
آزمایشگاه نانو ارومیه
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجان‌غربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهره‌گیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیب‌شناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمال‌غرب و کشورهای همجوار است.
حداکثر دقت
بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا برای انجام آزمایش‌ها
پوشش بیمه‌ای
طرف قرارداد با کلیه بیمه‌های پایه و تکمیلی در کشور
جوابدهی آنلاین
سیستم ارسال الکترونیکی نتایج بدون نیاز به مراجعه حضوری
خون‌گیری در منزل
انجام نمونه‌گیری در منزل شما توسط پرسنل آزمایشگاه
تحلیل نتایج آزمایش فولیک اسید
دو روش برای اندازه‌گیری فولات در نمونه خون وجود دارد. رایج‌ترین روش، اندازه‌گیری مقدار فولات در سِرم است که به قسمت مایع خون اشاره دارد. روش دیگر، فولات را در داخل گلبول قرمز خون اندازه‌گیری می‌کند.
وقتی نتایج آزمایش را دریافت می‌کنید، مقدار فولات شما و محدوده مرجع در نتیجه آزمایش نوشته شده است، در سِرم یا گلبول‌های قرمز خون اندازه‌گیری.
نتایج آزمایش بالاتر یا پایین‌تر از محدوده مرجع می‌تواند بیانگر یک مشکل سلامتی باشد. محدوده مرجع فولات احتمال دارد از یک آزمایشگاه به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد، بنابراین از پزشک خود بپرسید که چه محدوده مرجعی برای نمونه شما اِعمال شده است و آیا نتایج شما بیانگر کمبود است.
کمبود فولات به این معنی است که مقدار فولات شما کمتر از حد طبیعی است، که می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند کم‌خونی، مقادیر پایین گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها، و نقص‌های مادرزادی در جنین (در صورت بارداری) شود.
پس از انجام و دریافت نتیجه این تست، می‌توانید این سؤالات را با پزشک خود مطرح کنید:
- آیا مقدار فولات من طبیعی است؟
- آیا بر اساس نتایج آزمایش من، می‌توانید نظر تشخیصی بدهید؟
- بر اساس نتایجی که دیدید، آیا به آزمایش‌های بعدی نیاز دارم؟
- آیا می‌توانید برای نتایج آزمایش من، درمان‌هایی مانند مکمل اسید فولیک را توصیه کنید؟
نام‌های دیگر این آزمایش
Folic Acid Test, Vitamin B9, Folacin
سایر آزمایش‌های مرتبط
Vitamin A, Vitamin D Tests, Vitamin K, MTHFR Mutation, Reticulocytes, Complete Blood Count (CBC), Blood Smear
راهنمای کامل آشنایی با
تست‌های هورمونی آزمایشگاه نانو
هورمون‌ها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که به‌عنوان پیام‌رسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات می‌توانند حرکت اندام‌های بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمون‌ها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحت‌کنترل نگه می‌دارند.
آزمایش‌های هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایش‌ها می‌توان علت طیف وسیعی از بیماری‌ها را یافته و در اغلب موارد به‌راحتی مدیریت نمود.
آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایش‌های هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمون‌ها و تست‌های کلیدیِ آنها به زبان ساده است.
پاسخ سؤال خود را نیافته‌اید؟
اگر درباره جزئیات این آزمایش، نحوه نمونه گیری و انجام آن، و یا شرایط خود سؤالی دارید، می‌توانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:
همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفن‌های ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
لطفاً توجه داشته باشید
محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با علل تجویز و روند انجام این تست طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تست‌های تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدم‌وجود آن تشخیص داده شود.
منابع مورد استفاده
- https://www.abim.org/Media/bfijryql/laboratory-reference-ranges.pdf
- https://www.uptodate.com/contents/macrocytosis-macrocytic-anemia
- https://www.merckmanuals.com/professional/hematology-and-oncology/anemias-caused-by-deficient-erythropoiesis/megaloblastic-macrocytic-anemias
- https://www.cdc.gov/nutritionreport/pdf/Nutrition_Book_complete508_final.pdf
- https://www.cdc.gov/ncbddd/folicacid/about.html
- https://emedicine.medscape.com/article/200184-overview
- https://www.uptodate.com/contents/vitamin-supplementation-in-disease-prevention
- Farrell CJ, Kirsch SH, Herrmann M. Red Cell or Serum Folate: What To Do in Clinical Practice? Clin Chem Lab Med. 2013;51(3):555-569. doi:10.1515/cclm-2012-0639
- https://emedicine.medscape.com/article/2085523-overview
- https://www.uptodate.com/contents/folic-acid-supplementation-in-pregnancy
- https://medlineplus.gov/ency/article/000560.htm
- https://medlineplus.gov/ency/article/000354.htm
- https://medlineplus.gov/ency/article/000551.htm
- https://medlineplus.gov/ency/article/002408.htm
- https://medlineplus.gov/ency/article/003686.htm
- https://medlineplus.gov/ency/article/003423.htm
- Greenberg JA, Bell SJ, Guan Y, Yu YH. Folic Acid Supplementation and Pregnancy: More Than Just Neural Tube Defect Prevention. Rev Obstet Gynecol. 2011;4(2):52-59.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537254/
- https://www.merckmanuals.com/professional/nutritional-disorders/vitamin-deficiency,-dependency,-and-toxicity/folate-deficiency
- Lee DY. Vitamin and Mineral Deficiencies in Inflammatory Bowel Disease. In: Kane SV, Motil KJ, Heyman MB, eds. UpToDate. Updated October 21, 2022. Accessed January 13, 2023. https://www.uptodate.com/contents/vitamin-and-mineral-deficiencies-in-inflammatory-bowel-disease
- https://www.uptodate.com/contents/prenatal-care-initial-assessment
- https://www.uptodate.com/contents/causes-and-pathophysiology-of-vitamin-b12-and-folate-deficiencies
- https://www.uptodate.com/contents/clinical-manifestations-and-diagnosis-of-vitamin-b12-and-folate-deficiency
- https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-vitamin-b12-and-folate-deficiencies
- https://medlineplus.gov/blood.html
- https://medlineplus.gov/lab-tests/mthfr-mutation-test/
- https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/blood-tests
- https://ods.od.nih.gov/factsheets/Folate-Consumer/
- https://rarediseases.org/rare-diseases/anemia-megaloblastic/
- https://www.uptodate.com/contents/geriatric-nutrition-nutritional-issues-in-older-adults
- https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/folic-acid
- https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/uspstf/recommendation/folic-acid-for-the-prevention-of-neural-tube-defects-preventive-medication