آزمایش پروکلسی تونین (Procalcitonin یا PCT)
آزمایش پروکلسیتونین، میزان پروکلسیتونین را در خون اندازهگیری میکند. معمولا میزان پروکلسیتونین در خون بسیار پایین است، اما اگر یک عفونت باکتریایی جدی داشته باشید، سلولهای بسیاری از قسمتهای بدن، پروکلسیتونین را به جریان خون شما آزاد میکنند. میزان بالای پروکلسیتونین در خون میتواند نشانهای از عفونت جدی یا سپسیس باشد.
سپسیس (یا سپتیسمی) پاسخ شدید سیستم ایمنی بدن شما به عفونت است، معمولا از نوع باکتریایی. سپسیس زمانی اتفاق میافتد که عفونت در حال حاضر به جریان خون گسترش یافته و باعث واکنش زنجیرهای در سراسر بدن میشود. این مسئله باعث التهاب و لخته شدن خون میشود. در صورت عدمدرمان سریع، احتمال دارد سپسیس بهسرعت منجر به آسیب بافتی، نارسایی اندام و یا حتی مرگ شود.
عفونتهایی که منجر به سپسیس میشوند اغلب در ریهها، دستگاه ادراری، پوست یا سیستم گوارش شروع میشوند. تست پروکلسیتونین میتواند تشخیص دهد که آیا عفونت باکتریایی سپسیس و یا خطر ابتلا به سپسیس را دارید. این اطلاعات کمک میکند تا قبل از بدتر شدن وضعیت، درمان مناسب را بهسرعت دریافت کنید.
هدف از انجام آزمایش Procalcitonin
آزمایش پروکلسیتونین ممکن است همراه با سایر آزمایشها و معاینات برای کمک به تشخیص یا رد سپسیس در یک فرد بهشدت بیمار استفاده شود. این تست در درجه اول برای افرادی که به دنبال مراقبت در بخشهای اورژانس هستند یا در بخشهای مراقبتهای ویژه (ICU) با علائم و نشانههایی که ممکن است به دلیل سپسیس باشد، استفاده میشود.
تست پروکلسیتونین ممکن است برای این اهداف تجویز گردد:
- خطر ابتلا به سپسیس شدید و شوک سپتیک یا خطر مرگ را تعیین کنید
- بین علل باکتریایی و غیرباکتریایی عفونتها مانند مننژیت و ذاتالریه تمایز قائل شوید
- عفونت کلیه در کودکان مبتلا به عفونت دستگاه ادراری را تشخیص دهید
- ایجاد عفونت باکتریایی ثانویه در فردی که به دلیل تروما یا جراحی، آسیب بافتی دارد یا بیماری ویروسی مانند ذاتالریه را تشخیص دهید
- راهنمای درمان آنتیبیوتیک و یا نظارت بر اثربخشی؛ این تست میتواند برای کمک به تصمیمگیری در مورد تشخیص این کاربرد داشته باشد که آیا آنتیبیوتیکها برای بیمار مبتلا به عفونتهای تنفسی تحتانی، شروع یا متوقف شود، و آیا مصرف آنتیبیوتیکها میتواند در بیماران مبتلا به سپسیس متوقف شود یا خیر
نمونههایی از آزمایشهای دیگر که احتمال دارد همراه با پروکلسیتونین تجویز شود شامل پروتئین واکنش پذیر C (CRP)، آزمایش کِشت (بهعنوان مثال، کشت خون یا کشت ادرار)، لاکتات، گازهای خون، شمارش کامل خون (CBC) و تجزیه و تحلیل مایع مغزی-نخاعی (CSF) است.
آنچه در آزمایش پروکلسی تونین اندازهگیری میشود
پروکلسیتونین مادهای است که توسط بسیاری از انواع سلولهای بدن تولید میشود؛ اغلب در پاسخ به عفونتهای باکتریایی، اما گاهی در پاسخ به آسیب بافتی. میزان پروکلسیتونین در خون میتواند بهطور قابلتوجهی در عفونتهای باکتریایی سیستمیک و سپسیس افزایش یابد. این تست، میزان پروکلسیتونین در خون را اندازهگیری میکند.
سپسیس پاسخ التهابی جدی، طاقتفرسا و گاهی تهدید کننده زندگی بدن ما به عفونت باکتریایی است. معمولا سیستم ایمنی بدن فرد، عفونت را هدف قرار میدهد، باکتریها را محدود میکند و پاسخ آن را به ناحیهی آلوده محدود میکند. با این حال، برخی از عفونتها ممکن است در یک بخش از بدن شروع شده و سپس به خون (Bacteremia) و احتمالا به بخشهای دیگر گسترش یابد. در سپسیس، بدن یک پاسخ التهابی عمومی به عفونت ایجاد میکند. این امر میتواند باعث افزایش یا کاهش قابلتوجه در دمای بدن، افزایش ضربان قلب و سرعت تنفس، و کاهش فشار خون شود. اگر سپسیس با موفقیت درمان نشود، احتمال دارد به سپسیس شدید پیشرفت کند.
سایر بیماریها نیز میتوانند پروکلسیتونین را در خون افزایش دهند، اما در این صورت معمولا پروکلسیتونین فقط کمی تا متوسط بالا میرود. نمونههایی از این شرایط شامل آسیب بافتیِ ناشی از رویدادهایی مانند تروما، جراحی، پانکراتیت، سوختگی، شوک قلبی (مربوط به حمله قلبی)، رد حاد پیوند عضو، و دخالت کلیه در عفونتهای دستگاه ادراری در کودکان است.
تست پروکلسیتونین در کمک به تشخیص سپسیس و عفونتهای شدید باکتریایی در مراحل اولیه و تمایز بین عفونت باکتریایی و سایر علل غیرباکتریاییِ علائم و نشانهها در یک فردِ به شدت بیمار، مفید است.
چه زمانی باید تست پروکلسی تونین را انجام داد؟
آزمایش پروکلسیتونین اغلب زمانی انجام میشود که یک فرد بهشدت بیمار، علائم و نشانههایی داشته باشد که نشاندهندهی عفونت باکتریایی سیستمیک یا شدید و یا سپسیس است. علائم و نشانههای سپسیس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- لرز، لرزش، و تب
- پوست عرقکرده
- درد یا ناراحتی شدید
- تنفس سریع
- ضربان قلب سریع
- سرگیجه یا عدمتعادل
- تکرر ادرار (کمتر شایع)
این تست همچنین زمانی انجام میشود که فرد عفونت داشته باشد، مانند ذاتالریه یا مننژیت، و مشخص نباشد که علت آن باکتریایی یا غیرباکتریایی است. گاهی اوقات ممکن است این آزمایش زمانی انجام شود که کودک علائم و نشانههایی دارد که نشاندهنده عفونت دستگاه ادراری است.
ممکن است یک سری از آزمایشهای پروکلسیتونین در فواصل زمانی مورد نظر پزشک تجویز شود تا درمان آنتیبیوتیک را بررسی کند و یا مشخص کند که آیا درمان میتواند بهطور ایمن متوقف شود یا خیر.
این تست گاهی اوقات زمانی انجام میشود که فرد از آسیب بافتی ناشی از تروما، جراحی یا سوختگی، و یا بیماری ویروسی مانند ذاتالریه رنج میبرد و پزشک مشکوک است که احتمال دارد فرد به عفونت باکتریایی ثانویه مبتلا شده باشد.
مراحل انجام آزمایش Procalcitonin
این تست نیاز به گرفتن نمونه خون دارد که در اغلب موارد از بازوی شما در آزمایشگاه و یا در خانه توسط پرسنل آزمایشگاه نانو گرفته میشود.
آمادگیهای قبل از آزمایش
برای این آزمایش عموماً نیازی به آمادگی خاصی نیست. پزشک معالجتان به شما خواهد گفت که آیا لازم است موقتاً مصرف برخی داروها یا مکملها را قبل از آزمایش متوقف کنید یا خیر.
در حین انجام آزمایش
نمونهگیر آزمایشگاه نانو، نمونه خون را از رگ بازوی شما خواهد گرفت. وی احتمالا یک نوار در اطراف بازوی شما خواهد بست و ناحیهای را که سوزن در پوست شما قرار میگیرد ضدعفونی خواهد نمود. سپس مقدار کمی خون به یک لوله کشیده میشود. وقتی سوزن وارد پوست شما میشود ممکن است احساس سوزش خفیف داشته باشید.
پس از انجام تست
پس از برداشتن سوزن، از شما خواسته خواهد شد با بانداژ یا یک قطعه گاز استریل، فشار ملایمی را به محل نمونهگیری وارد کنید. این کار به جلوگیری از خونریزی کمک میکند و میتواند مانع از کبودی شود. سپس محل نمونهگیری بانداژ خواهد شد. در اکثر موارد پس از تکمیل آزمایش میتوانید به فعالیتهای روزمره خود بازگردید.
گرفتن نمونه خون، یک روش بسیار کمخطر است. گاهی ممکن است در محل نمونهگیری، کبودی خفیف ملاحظه کنید.
انجام آزمایش Procalcitonin در خانه
اگر به دلیل شرایط جسمانی، محدودیت حرکت، مشغله کاری و … امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه را ندارید، با سفارش سرویس نمونهگیری در منزل آزمایشگاه نانو در ارومیه، بهراحتی میتوانید این آزمایش را در خانه یا محل کار خود انجام دهید.
پرسنل مجرب آزمایشگاه نانو، تخصص و تجهیزات لازم برای این کار را در اختیار دارند و با رعایت تمامی استانداردهای ابلاغی وزارت بهداشت، با هماهنگی قبلی در محل سکونت یا کار شما برای انجام نمونه گیری حاضر خواهند شد.
تماس تلفنی
شماره تلفنهای ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳
واتساپ
ارسال و دریافت اطلاعات با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴
سفارش آنلاین
ثبت سفارش آنلاین در سایت بدون نیاز به پرداخت
← لطفاً توجه داشته باشید که ارائه نام و نام خانوادگی بیمار، سن، کد ملی، آزمایش مورد درخواست، کد رهگیری که از پزشک دریافت کردهاید، و یک شماره تماس برای ثبت درخواست ضروری است.
← برای درخواست نمونهگیری در منزل، بهتر است یک روز قبل با آزمایشگاه تماس بگیرید. برای آزمایشهای اورژانسی، لطفاً حداقل ۲ ساعت قبل تماس بگیرید.
مزایای انجام آزمایش در
آزمایشگاه نانو ارومیه
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، مجهزترین مجموعه آزمایشگاهی بخش غیردولتی در ارومیه و آذربایجانغربی است. این مجموعه در محیطی آرام و ایمن با بهرهگیری از آخرین تجهیزات آزمایشگاهی دنیا، تیم تخصصی مجرب شامل پزشکان آزمایشگاهی و متخصصان آسیبشناسی بالینی و تشریحی، مفتخر به ارائه خدماتی با بالاترین دقت و کیفیت به مراجعان عزیز از منطقه شمالغرب و کشورهای همجوار است.
تحلیل نتایج آزمایش پروکلسی تونین
نتایج پروکلسیتونین در کنار یافتههای ارزیابیهای بالینی، و همچنین سایر تستها تفسیر میشود.
مقدار پایین پروکلسیتونین در یک فردِ بهشدت بیمار ممکن است بیانگر خطر کمِ ابتلا به سپسیس و پیشرفت به سپسیس شدید و یا شوک سپتیک باشد اما آن را کاملا رد نمیکند.
مقادیر پایین میتواند مؤید این باشد که علائم فرد بر اثر یک علت غیر از عفونت باکتریایی، مثلا عفونت ویروسی است. همچنین ممکن است میزان پایین پروکلسیتونین نمایانگر یک عفونت موضعی باشد که گسترش نیافته یا سیستمیک نشده است، و یا یک عفونت سیستمیک که کمتر از شش ساعت پیش اتفاق افتاده.
مقادیر بالا، احتمال بیشتر سپسیس را نشان میدهد و همچنین خطر بیشتر در مورد پیشرفت به سپسیس شدید و شوک سپتیک را نشان میدهد. میزان بالای آن همینطور ممکن است در افراد مبتلا به عفونتهای باکتریایی جدی مانند مننژیت دیده شود.
مقادیر بالای متوسط ممکن است ناشی از یک بیماری غیرعفونی، یا به دلیل عفونت زودهنگام باشد و همراه با سایر یافتهها باید با دقت بررسی شود. همچنین احتمال دارد در کودکان مبتلا به عفونت کلیه دیده شود.
کاهش میزان پروکلسیتونین در طول زمان در فردی که تحت درمان سپسیس یا عفونت باکتریایی است، نشاندهنده پاسخ به درمان است. مقدار پروکلسیتونین پایدار یا رو به افزایش ممکن است مؤید نیاز به ادامه درمان باشد.
مقادیر بسیار بالای پروکلسیتونین را در سرطان تیروئید مدولار میتوان مشاهده کرد، اما این آزمایش برای تشخیص یا نظارت بر این بیماری استفاده نمیشود.
تست پروکلسیتونین جایگزینی برای انجام سایر آزمایشها محسوب نمیشود. در عین حال، اطلاعات اضافی ارائه میدهد که امکان میدهد درمان مناسب زودتر آغاز شده یا متوقف شود.
تشخیص زودهنگام عفونتهای باکتریایی سیستمیک، از جمله ذاتالریه باکتریایی و مننژیت باکتریایی، مهم است زیرا میتواند تهدیدکننده زندگی باشد و یا بهراحتی قابلدرمان باشد. با این حال، استفاده از آنتیبیوتیکها در شرایط غیرباکتریایی احتمال دارد باعث تأخیر در درمان مناسب شده و میتواند منجر به بروز باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک گردد.
راهنمای کامل آشنایی با
تستهای هورمونی آزمایشگاه نانو
هورمونها، انواع مختلف ترکیبات بیوشیمیایی هستند که بهعنوان پیامرسان در سرتاسر بدن فعالیت دارند. این ترکیبات میتوانند حرکت اندامهای بدن را هماهنگ کنند، مولد حس گرسنگی یا رضایت باشند، رشد بدن را مهار یا تحریک نمایند، متابولیسم ما را تنظیم کنند و … هورمونها تقریباً تمامی عملکردهای بدن را تحتکنترل نگه میدارند.
آزمایشهای هورمونی، گنجینه بزرگی از ابزارهایی هستند که پزشکان برای شناسایی و کشف مشکلات مهم سلامتی در اختیار دارند. با انجام این آزمایشها میتوان علت طیف وسیعی از بیماریها را یافته و در اغلب موارد بهراحتی مدیریت نمود.
آنچه مطالعه کردید بخشی از مجله آزمایشهای هورمونی است که شامل تمامی موضوعات مهم درباره هورمونها و تستهای کلیدیِ آنها به زبان ساده است.
پاسخ سؤال خود را نیافتهاید؟
اگر درباره جزئیات این آزمایش، نحوه نمونه گیری و انجام آن، و یا شرایط خود سؤالی دارید، میتوانید آن را در محتوای سایت جستجو کنید:
همکاران ما در بخش پذیرش آزمایشگاه نانو و واحد روابط عمومی این مرکز، با شماره تلفنهای ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ در ساعات کاری مجموعه، تا حد امکان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
لطفاً توجه داشته باشید
محتوای مندرج در این صفحه، صرفاً برای آشنایی شما با علل تجویز و روند انجام این تست طراحی شده است و هرگز نباید به عنوان جایگزین برای روند تشخیص و درمان بیماریها مورد استفاده قرار گیرد. اگر به وجود یک بیماری یا عارضه در خود مشکوک هستید، ضروری است به پزشک مربوطه مراجعه نمایید تا بر اساس نتایج معاینات و تستهای تجویز شده توسط پزشک، وجود یا عدموجود آن تشخیص داده شود.
منابع مورد استفاده
- https://www.aacc.org/publications/cln/articles/2015/february/procalcitonin-for-sepsis
- https://ccforum.biomedcentral.com/articles/10.1186/cc1843
- https://www.cdc.gov/sepsis/basic/index.html
- https://www.childrensmn.org/references/lab/chemistry/procalcitonin.pdf
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539794/
- https://www.labcorp.com/test-menu/33581/procalcitonin
- https://www.mayocliniclabs.com/test-catalog/overview/83169#Clinical-and-Interpretive
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4071182
- https://www.merckmanuals.com/home/infections/bacteremia,-sepsis,-and-septic-shock/sepsis-and-septic-shock
- https://www.merckmanuals.com/professional/critical-care-medicine/sepsis-and-septic-shock/sepsis-and-septic-shock
- https://www.nhlbi.nih.gov/health/blood-tests
- Samsudin I, Vasikaran SD. Clinical Utility and Measurement of Procalcitonin. Clin Biochem Rev [Internet]. 2017 Apr.
- https://www.testing.com/tests/procalcitonin/