پمپ انسولین، دستگاه کوچک الکترونی است که به‌طور متناسب در طول شب و روز، انسولین مورد نیازِ بدن را آزاد می‌کند؛ بنابراین، دیگر نیازی به تزریق انسولین نیست.
پمپ انسولین به حفظ سطح انسولین در محدوده‌ی طبیعی کمک می‌کند ولی باید اکثر اوقات برای این که این دستگاه به‌درستی کار کند، به بدن متصل کنید. همچنین، باید همیشه یک کیت دیابت را با خود به همراه داشته باشید تا در صورت نیاز انسولین تزریق کنید.
مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.
یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟
تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت
معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری
در صورتی که به دیابت نوع یک مبتلا هستید ولی واجد شرایط پمپ انسولین نیستید یا این که به دیابت نوع دو و یا سایر دیابت‌ها مبتلا هستید، گزینه‌ی اصلی این است که خودتان پمپ تهیه کنید.
علی‌رغم هر نوع دیابتی که به آن مبتلا هستید، در صورتی که از انسولین استفاده می‌کنید و تمایل به پمپ انسولین دارید، بهتر است با پزشک خود در این مورد صحبت کنید. تیم پزشکی می‌تواند در مورد مناسب بودن پمپ انسولین برای شما و انتخاب پمپ مناسب از بین انواع پمپ‌های مختلف تصمیم‌گیری کند.
تنها یک نوع انسولین یعنی انسولین کوتاه‌اثر (Short acting insulin) برای پمپ انسولین مورد نیاز است. معمولاً باید پمپ را در چند بلوک زمانی مختلف راه‌اندازی کرد تا مقدار جزئی انسولین را همیشه در بدن آزاد کند که همان کار انسولین بازال (basal insulin) را انجام دهد. پزشک می‌تواند میزان انسولین را بسته به نیاز بدن هر فرد تنظیم کند. این مقدار را می‌توان بسته به میزان فعالیت فرد تغییر داد.
باید در تنظیم پمپ، دستورِ دوز بولوس تزریقی پس از صرف غذا و یا دوز اصلاحی در صورت افزایش یافتن بیش‌از‌حدِ قند خون را به پمپ بدهید. اغلب پمپ‌ها دارای ماشین‌حسابی برای محاسبه‌ی دوز بولوس هستند تا بسته به ماده‌ی غذایی که مصرف می‌کنید، دوز معین را برای شما تعیین کنند. کارکرد این ماشین‌حساب بر حسب میزان کربوهیدرات مصرفی در طول روز و میزان قند خون فرد است.
دو نوع پمپ انسولین وجود دارد:
پمپ متصل (a tethered pump)
پچ انسولین (a patch pump)
پزشک در مورد بهترین پمپ مناسبِ فرد با او صحبت خواهد کرد.
هر دو نوعِ پمپ انسولین به بدن توسط لوله‌ی کوچکی به اسم کانولا متصل می‌شوند که درست در زیرِ پوست قرار می‌گیرد. فرد باید نحوه‌ی تعویض کانولا (یا پمپ پچ) را بیاموزد که بعد از آن، تعویض کانولا راحت‌تر خواهد شد.
باید هر دو تا سه روز یک‌بار کانولا یا پمپ پچ را تعویض کرده و هر بار از جای‌گذاری آن در ناحیه‌ی مختلفِ پوست اطمینان حاصل کردد. این امری مهمی است چرا که احتمال مواجهه‌ی فرد با لیپوهیپرتروفی (Lipohypertrophy) وجود دارد. در این شرایط، بدن با ایجاد غده‌های سفت، مانع از عملکرد مناسب انسولین می‌شود. همچنین، برای ممانعت از خارش و ظهور ضایعات پوستی ناشی از اتصال مکرر کانولا به یک ناحیه از پوست نیز توصیه می‌شود از نواحی مختلفی برای اتصال کانولا یا پمپ پچ استفاده کنید.
پمپ متصل، توسط لوله‌ی کوچک دیگر به کانولا و بدن متصل می‌شود.
پمپ به‌خودی‌خود همه‌ی کنترل را در دست دارد و می‌توان آن را به‌راحتی و حتی در جیب خود حمل کرد. در صورتی که تمایل به دیده شدن آن را نداشته باشید می‌توانید در زیر لباس‌های خود پنهان کنید.
پمپ‌های متصل می‌توانند رنگ، اندازه‌ی صفحه و سایر ویژگی‌ها مثلاً ریموت بلوتوث متفاوتی داشته باشند.
این تکنولوژی مربوط به دیابت برای همه مناسب نیست. در زیر به برخی از مزایا و معایب پمپ‌های انسولین پرداخته شده است تا برای تصمیم‌گیری، اطلاعات بیشتری را در اختیار داشته باشید.
| معایب پمپ انسولین | مزایای پمپ انسولین |
| همیشه باید پمپ را به همراه داشت. تنها می‌توان به‌‌مدت کوتاه مثلاً به‌هنگام استحمام یا شنا آن را از بدن جدا کرد. | سطح قند خون به‌احتمال بیشتر در محدوده‌ی طبیعی قرار می‌گیرد.
سطح قند خون بسیاری از افراد کمتر بالا یا پایین می‌شود. |
| احتمال مسدود شدن لوله‌های اتصال وجود داشته؛ بنابراین، نیاز به تعویض دارند. | نیازی به تزریق‌های مکرر نیست. |
| مدت زمانی را باید برای آشنایی و نحوه‌ی کار کردن با پمپ اختصاص داد. | می‌توان به‌راحتی مقدار انسولین را قبل، حین و پس از ورزش تنظیم کرد. |
| همیشه احتمال جزئیِ عفونت از طریق کانولا وجود دارد. | انعطاف‌پذیری بیشتری در مورد میزان و زمان غذاهای مصرفی خواهید داشت. |
| همچنان گاهی اوقات نیاز به تزریق انسولین است. | با کاهش سطح قند خون بالا، میزان دقت پمپ انسولین نیز بهتر می‌شود. |
پچ‌های انسولین درست در محلی که برای اتصال کانولا در نظر گرفته‌شده، به بدن متصل می‌شوند. معمولاً این پچ‌ها بر روی پا‌ها، بازو‌ها یا شکم چسبانده می‌شوند.
پچ‌های انسولین، لوله‌ی اضافه‌ی دیگری ندارند این به‌معنی تماس مستقیم پچ با پوست است. این پچ‌ها به کمک ریموت کار می‌کنند.
برخلاف پمپ‌های متصل، پچ انسولین یک‌بار مصرف هستند. زمانی که دستگاه برای فرد اخطار می‌دهد، باید کل پچ را تعویض کرد و تنها تعویض محل و تجهیزات تزریق کافی نیست.
باید آموزش‌های لازم برای استفاده از پمپ‌های انسولین را از پزشک یا تیم دیابت خود دریافت کنید.
کارخانه‌های تولید‌کننده‌ی پمپ انسولین نیز در صورت کمک در مورد تکنولوژی پمپ‌ها و یا در صورت شکسته شدن آنها آماده‌ی ارائه‌ی خدمات به مشتریان هستند.
دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.
مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق باشید.
مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه
