غربالگری دیابت: تشخیص زودهنگام دیابت چگونه امکان پذیر است؟

تخمین زده می‌شود که حدود یک‌سوم از افراد مبتلا به دیابت، از بیماری خود اطلاع ندارند.

اگر علائم دیابت را دارید یا در معرض خطر ابتلا هستید، انجام آزمایش برای درمان و پیشگیری از بروز عوارض مهم است. در اینجا در مورد آن‌چه که باید در مورد غربالگری دیابت نوع ۲ و مراحل بعدی پس از آزمایش بدانید صحبت شده است.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

چه کسانی باید غربالگری را انجام دهند؟

اطلاع از احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند تا تشخیص دهید که به غربالگری نیاز دارید یا نه.

عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ به شرح زیر است:

  • double-check-1
    ابتلا به پیش‌دیابت
  • double-check-1
    اضافه وزن
  • double-check-1
    سن ۴۵ سال یا بالاتر
  • double-check-1
    سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به دیابت نوع ۲
  • double-check-1
    عدم تحرک بدنی
  • double-check-1
    داشتن سابقه‌ی ابتلا به دیابت بارداری یا به دنیا آوردن نوزادی با وزن بیش از ۴ کیلوگرم

چه زمانی باید غربالگری را انجام داد؟

پزشکان آمریکایی پیشنهاد می‌کنند که اگر بین ۳۵ تا ۷۰ سال سن، اضافه وزن یا چاقی دارید و علائم دیابت را از خود نشان نمی‌دهید، غربالگری را انجام دهید تا احتمال ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ بررسی شود.

اگر علائم و نشانه‌های دیابت یا هیپرگلیسمی (قند خون بالا) را دارید، مهم است که بدون در نظر گرفتن سن یا وزن خود، غربالگری شوید.

علائم و نشانه‌های دیابت نوع دو عبارت‌اند از:

  • double-check-1
    تکرر ادرار
  • double-check-1
    احساس تشنگی شدید
  • double-check-1
    احساس گرسنگی شدید
  • double-check-1
    احساس خستگی شدید
  • double-check-1
    تاری دید
  • double-check-1
    بریدگی‌ها یا کبودی‌هایی که به‌آهستگی بهبود می‌یابند
  • double-check-1
    سردرد
  • double-check-1
    سوزن‌سوزن شدن، درد یا بی‌حسی دست‌ها و پاها

آزمایش‌های دیابت

چندین آزمایش وجود دارد که سطح قند خون (گلوکز) را بررسی می‌کنند. آزمایش‌های غربالگری نوعی آزمایش خون هستند که در مطب یا آزمایشگاه انجام می‌گیرند. پزشک ممکن است از شما بخواهد که یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهید:

آزمایش قند خون ناشتا

این آزمایش پس از ناشتایی (حداقل هشت ساعت یا یک شب کامل که چیزی غیر از آب نخورده یا ننوشیده باشید) انجام می‌شود. نتیجه طبیعی (منفی) ۹۹ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) یا کم‌تر است. سطح بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به پیش‌دیابت است، در حالی که نتیجه‌ی ۱۲۶ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا بیشتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

آزمایش هموگلوبین A1C

این آزمایش را می‌توان به صورت ناشتا یا غیر‌ناشتا انجام داد. این اندازه‌گیری میانگین سطح قند خون را در دو تا سه ماه گذشته نشان می‌دهد. نتیجه‌ی طبیعی این آزمایش  ۶/۵٪ یا کمتر است. سطح بین ۷/۵٪ و ۴/۶٪ نشان‌دهنده‌ی ابتلا به پیش‌دیابت است، در حالی که ۵/۶٪ یا بیشتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

آزمایش قند خون تصادفی

این آزمایش را می‌توان صرف‌نظر از آخرین زمانی که غذا خورده‌اید در هر لحظه از روز انجام داد. نتیجه‌ی طبیعی این آزمایش ۱۹۹ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا کم‌تر است. سطح mg/dL ۲۰۰ یا بیشتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

تست تحمل گلوکز خوراکی

برای این آزمایش باید حداقل هشت ساعت یا یک شب کامل ناشتا باشید. ابتدا سطح قند خون ناشتا آزمایش می‌شود و بعد مایعی حاوی مقدار مشخصی گلوکز را می‌نوشید. سپس سطح قند خون‌تان هر یک ساعت، دو ساعت و احتمالاً سه ساعت پس از نوشیدن نوشیدنی گلوکز بررسی می‌شود.

پس از دو ساعت، سطح قند خون طبیعی ۱۴۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا کم‌تر است. سطح بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به پیش‌دیابت است، در حالی که ۲۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر یا بیشتر نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

نتایج مثبت

 در صورتی که نتیجه‌ی یک یا چند آزمایش مثبت باشد، یا نشان دهد که به پیش‌دیابت یا دیابت مبتلا هستید، با پزشک خود صحبت کنید. او نتایج آزمایش را به تفصیل توضیح داده و برنامه‌ی درمانی مناسب شما را ارائه خواهد کرد.

ممکن است لازم باشد تا داروهای دیابت را مصرف کرده و سطح قند خون خود را در خانه کنترل کنید. انتخاب سبک زندگی سالم، مانند ورزش منظم و پیروی از الگوی غذایی سالم، نیز از جنبه‌های مهم مدیریت دیابت است.

نتایج منفی

اگر نتایج شما منفی یا طبیعی بود، پس به دیابت مبتلا نیستید، با این حال، اگر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید، مهم است که به‌طور منظم غربالگری را انجام دهید. پزشکان ایالات متحده‌ی آمریکا، پیشنهاد می‌کنند در صورت منفی بودن نتایج این آزمایش‌ها را هر ۳ سال یک‌بار تکرار کنید.

علاوه‌بر غربالگری منظم، سبک زندگی سالم، رسیدن به وزن سالم و حفظ آن می‌تواند در پیشگیری یا به تأخیر انداختن ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

خلاصه

عوامل خطر دیابت نوع ۲ و علائم و نشانه‌ها می‌توانند نشان دهند که به غربالگری نیاز دارید یا نه. در صورتی که هیچ‌گونه علائمی ندارید ولی دچار اضافه وزن یا چاقی هستید و بین ۳۵ تا ۷۰ سال سن دارید، توصیه می‌شود غربالگری دیابت نوع دو را انجام دهید.

چندین آزمایش مختلف برای بررسی ابتلا به دیابت وجود دارد، از جمله: قند خون ناشتا، قند خون تصادفی، هموگلوبین A1c و تست‌های تحمل گلوکز.

اگر نتایج مثبت بود ممکن است پزشک برنامه‌ی غذایی خاصی را ارائه دهد. همچنین ممکن است نیاز به مصرف دارو داشته باشید. در صورتی که نتایج منفی بود بهتر است هر ۳ سال یک‌بار این آزمایش‌ها را تکرار کنید.

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه