آشنایی با

پیش‌دیابت
علائم، پیشگیری و درمان

پیش‌دیابت زمانی اتفاق می‌افتد که سطح قند خون بالاتر از آن‌چه که باید، است اما به اندازه‌ی کافی بالا نیست که پزشک بتواند دیابت را تشخیص دهد. پزشک ممکن است آن را اختلال در گلوکز ناشتا یا اختلال در تحمل گلوکز تشخیص دهد.

اغلب، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در ابتدا به پیش‌دیابت مبتلا هستند. پیش‌دیابت اغلب علائمی ندارد. حدود ۸۴ میلیون فرد بزرگ‌تر از ۲۰ سال به پیش‌دیابت مبتلا هستند که ۹۰٪ آنها از بیماری خود خبر ندارند.

علائم پیش‌دیابت

در صورت داشتن علائم ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

  • double-check-1
    تشنگی بیش‌از‌حد معمول
  • double-check-1
    تکرر ادرار
  • double-check-1
    تاری‌دید
  • double-check-1
    خستگی بیش‌از‌حد معمول

علل و عوامل خطر پیش‌دیابت

احتمال ابتلا به پیش‌دیابت در شما بیشتر است اگر:

  • double-check-1
    سن‌تان بالا باشد، به‌خصوص بالاتر از ۴۵ سال
  • double-check-1
    داشتن دور کمر بیشتر از ۱۰۰ سانتی‌متر در آقایان و بیشتر از ۸۹ سانتی‌متر در خانم‌ها
  • double-check-1
    خوردن بیش از اندازه گوشت و فرآورده‌های آن، مصرف نوشیدنی‌های قند‌دار و نخوردن میوه و سبزیجات زیاد، آجیل، غلات یا روغن زیتون.
  • double-check-1
    داشتن اضافه وزن یا چاقی به‌خصوص اگر چربی شکم دارید
  • double-check-1
    داشتن کلسترول و تری‌گلیسیرید بالا، کلسترول HDL پایین و کلسترول LDL بالا
  • double-check-1
    ورزش نکردن
  • double-check-1
    ابتلا به دیابت بارداری یا به دنیا آوردن کودکی با وزن بیشتر از ۴ کیلو‌گرم
  • double-check-1
    ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
  • double-check-1
    مشکل در خوابیدن مانند آپنه‌ی خواب یا تغییر در ساعات کاری یا شیفت شب

اگر موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند آزمایش پیش‌دیابت انجام بدهید:

  • double-check-1
    داشتن قند خون غیر‌طبیعی
  • double-check-1
    ابتلا به بیماری‌های قلبی
  • double-check-1
    داشتن علائم مقاومت به انسولین که نشان می‌دهد بدن انسولین تولید می‌کند ولی آن‌طور که باید به آن پاسخ نمی‌دهد. علائم شامل نقاط تیره‌نگ در پوست، مشکل در تمرکز و خستگی مفرط و گرسنگی غیر‌طبیعی است.

آزمایش‌ها و تشخیص پیش‌دیابت

پزشک احتمالاً یکی از آزمایش‌های زیر را انجام خواهد داد:


آزمایش قند خون ناشتا.
به مدت ۸ ساعت چیزی نخواهید خورد و سپس توسط متخصص مربوطه خون‌گیری انجام می‌شود. نتایج شامل موارد زیر است:

  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، طبیعی است.
  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، به پیش‌دیابت مبتلا هستید.
  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون بیشتر از ۱۲۶ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر باشد به دیابت مبتلا هستید.

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی. ابتدا آزمایش قند خون ناشتا را انجام می‌دهید. سپس، محلولی شیرین را می‌نوشید. ۲ ساعت پس از آن، متخصص مربوطه خون‌گیری را انجام داده و خون را آزمایش می‌کند. نتایج به شرح زیر است:

  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون پس از آزمایش دوم کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، طبیعی است.
  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون پس از آزمایش دوم ما بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، نشان‌دهنده‌ی ابتلا به پیش‌دیابت است.
  • double-check-1
    در صورتی که سطح قند خون پس از آزمایش دوم بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

آزمایش هموگلوبین A1c . این نوع آزمایش خون میانگین سطح قند خون را در ۲ تا ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد. پزشکان این نوع آزمایش را به افرادی توصیه می‌کنند که به دیابت مبتلا هستند تا ببیند دیابت تحت کنترل است یا نه. آن‌ها همچنین این نوع آزمایش را برای تشخیص دیابت یا پیش‌دیابت انجام می‌دهند. نتایج به شرح زیر است:

  • double-check-1
    اگر کمتر از ۶/۵٪ باشد، طبیعی است.
  • double-check-1
    اگر مابین ۷/۵٪ تا ۴/۶٪ باشد، نشان‌دهنده‌ی ابتلا به پیش‌دیابت است.
  • double-check-1
    اگر بیشتر از ۵/۶٪ باشد، نشان‌دهنده‌ی ابتلا به دیابت است.

ممکن است برای اطمینان از نتایج این آزمایش‌ها را دوباره تکرار کنید.

کودکان و آزمایش پیش‌دیابت

پزشکان پیش‌دیابت را با توجه به سطح قند خون بدون توجه به سن فرد تشخیص می‌دهند. کودکان بیشتر از ۱۰ سال در صورت ابتلا به اضافه وزن و چاقی یا در صورت داشتن موارد زیر باید آزمایش دهند:

  • double-check-1
    داشتن عضوی مبتلا دیابت نوع ۲ در خانواده
  • double-check-1
    مادری که در دوران بارداری مبتلا به دیابت بارداری باشد
  • double-check-1
    داشتن علائم مقاومت به انسولین یا بیماری‌های مرتبط با آن، مانند وزن کم هنگام تولد، فشار خون بالا، یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

اگر کودکی در معرض ابتلا به پیش‌دیابت باشد ولی آزمایش‌های سطح قند خون را طبیعی نشان دهند، پزشکان توصیه می‌کنند که آزمایش‌ها هر ۳ سال یک‌بار تکرار شوند.

انجام

انواع تست‌های تخصصی دیابت در ارومیه

مرکز آزمایشگاهی نانو، یک مرکز مجهز تشخیصی در ارومیه است که آمادگی پذیرش و انجام کلیه‌ی آزمایش‌های مربوط به دیابت را داراست.

  • glucosemeter

    غربالگری دیابت

    یک‌سوم از افراد دیابتی، اطلاعی از بیماری ندارند. برای تشخیص زودهنگام دیابت چه باید کرد؟

  • test-tube-1

    آزمایش HbA1c (A1c)

    تعیین میانگین سطح قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته برای تشخیص ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت

  • data

    تست‌های روتین دیابت

    معاینات و آزمایش‌های منظم ضروری برای افراد مبتلا به دیابت و پیش‌دیابت برای کنترل بیماری

عوارض پیش‌دیابت

در صورت درمان نشدن، پیش‌دیابت می‌تواند به دیابت نوع ۲ تبدیل شده یا علائم جدی را ایجاد کند مانند:

  • double-check-1
    بیماری‌های کلیوی
  • double-check-1
    نابینایی
  • double-check-1
    فشار خون بالا
  • double-check-1
    مشکلات عصبی (نوروپاتی محیطی)
  • double-check-1
    از دست دادن اندام (قطع عضو)

درمان پیش‌دیابت

مراحل زیر را برای درمان پیش‌دیابت دنبال کنید:

  • double-check-1
    رژیم غذایی سالم مصرف کرده و وزن خود را کاهش دهید. از دست دادن ۵٪ تا ۱۰٪ وزن می‌تواند تغییر بزرگی ایجاد کند.
  • double-check-1

    ورزش کنید. کاری‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید مانند پیاده‌روی را انجام دهید. سعی کنید در هر ۵ روز هفته ۳۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. می‌توانید با مدت زمان کم شروع کرده و به نیم ساعت در هفته افزایش دهید. پیش از افزایش زمان فعالیت با پزشک مشورت کنید.

  • double-check-1
    سیگار را ترک کنید.
  • double-check-1
    فشار و کلسترول خون خود را مدیریت کنید.

در صورتی که در خطر ابتلا به دیابت هستید دارو‌هایی مانند متفورمین (گلوکوفاژ) را برای کاهش سطح قند خون استفاده کنید.

آیا رژیم غذایی خاصی برای پیش‌دیابت وجود دارد؟

رژیم غذایی رسمی برای پیش‌دیابت وجود ندارد اما ۴ نوع تغییر می‌تواند پیش‌دیابت را درمان کرده و احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد:

  • double-check-1
    غلات کامل و محصولات سبوس‌دار را به جای کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده مانند نان سفید، سیب‌زمینی و غلات صبحانه انتخاب کنید.
  • double-check-1
    قهوه، آب و چایی را به جای نوشیدنی‌های قند‌دار بنوشید.
  • double-check-1
    چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی، آجیل‌ها و دانه‌ها را به جای چربی‌های موجود در مارگارین، محصولات پخته‌شده و غذاهای سرخ‌شده انتخاب کنید.
  • double-check-1
    آجیل، غلات، مرغ و ماهی را به جای گوشت قرمز و فرآورده‌های آن مصرف کنید.

پیشگیری از ابتلا به پیش‌دیابت

ورزش کردن و خوردن غذا‌های با کربوهیدرات، قند و چربی کم می‌تواند در پیشگیری از پیش‌دیابت کمک کند. دیگر مواردی که می‌توانند از ابتلا به پیش‌دیابت کمک کنند به شرح زیر است:

  • double-check-1
    ترک سیگار
  • double-check-1
    ننوشیدن بیش از یک نوشیدنی الکلی در روز
  • double-check-1
    مصرف دارو‌های قند خون در صورت تجویز پزشک

دیابت پایان راه نیست!

دیابت، بیماری خطرناک و شایعی است که در کشورهای خاورمیانه از هر ۶ نفر، یک نفر به آن مبتلاست و یک‌سوم از این افراد، اطلاعی از بیماری خود ندارند.

اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها برای دیابت، بلکه برای سلامت عمومی شما نیز مفید هستند و محدودیتی برای شما ایجاد نمی‌کنند.

مجله سلامت دیابت که در حال مطالعه بخشی از آن هستید، اختصاص به معرفی جنبه‌های مختلف این بیماری دارد. توصیه می‌کنیم این مجله را از ابتدا مرور کنید تا در مسیر مبارزه با دیابت موفق‌ باشید.

← مجله سلامت دیابت

مجله تخصصی سلامت دیابت | تهیه و انتشار توسط تیم تولید محتوای تدبیرنگر | با تأییدیه علمی آزمایشگاه نانوی ارومیه