این آزمایش در مدیریت IBD بسیار کاربرد دارد و معمولاً توسط شرکتهای بیمه پوشش داده میشود.
پزشکان از آزمایشهای مختلفی برای نظارت روی چیزی که در داخل دستگاه گوارش افراد مبتلا به بیماریهای التهابی روده (IBD) اتفاق میافتد، استفاده میکنند.
استفاده از آندوسکوپی برای مشاهده داخل روده بزرگ و کوچک بهترین روش است، با این حال این تست را فقط چند وقت یک بار میتوان انجام داد و ممکن است پزشکان به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشند. اینجاست که آزمایش کالپروتکتین مدفوع میتواند کمک کننده باشد، زیرا برخلاف آندوسکوپی یک روش غیرتهاجمی است و در عین حال میتواند اطلاعاتی ارائه دهد که ممکن است در تصمیمگیری برای درمان کمک کند.
کالپروتکتین یک نوع پروتئین است که اغلب در انواع خاصی از گلبولهای سفید به نام گرانولوسیتهای نوتروفیل پیدا میشود و در انواع دیگر از گلبولهای سفید کمتر دیده میشود. مقدار کالپروتکتین در مدفوع را میتوان اندازهگیری کرد و نشان داده شده است که مقدار کالپروتکتین در مدفوع افراد مبتلا به IBD نسبت به سایر افراد غیر مبتلا بیشتر است.
چند حقیقت سریع
- کالپروتکتین پروتئینی است که معمولاً در گلبولهای سفید یافت میشود و در افراد مبتلا به IBD بیشتر وجود دارد.
- تست کالپروتکتین مدفوع روی نمونه مدفوع انجام میشود.
- اکثر بیمهها برای کنترل بیماری IBD، آزمایش کالپروتکتین را پوشش میدهند.
- سطوح کالپروتکتین طبیعی مدفوع از فردی به فرد دیگر متغیر است.
- سطح کالپروتکتین مدفوع ممکن است حتی اگر علائم جدی IBD وجود نداشته باشد هم بالا باشد.
چرا ممکن است سطح کالپروتکتین مدفوع در افراد مبتلا به IBD بیشتر باشد؟
مطالعات نشان داده است که نظارت بر روی سطح کالپروتکتین مدفوع میتواند در مدیریت IBD مفید باشد. این اتفاق در نتیجهی بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو است که باعث التهاب در دستگاه گوارش میشوند. زمانی که لایه مخاطی روده ملتهب میشود، تعداد گلبولهای قرمز در این ناحیه بیشتر میشود تا با آن مبارزه کنند. سپس ممکن است گلبولهای سفید، گرانوله شوند یعنی محتویات خود را به بیرون ترشح میکنند تا از سلولهای بدن در برابر التهاب محافظت کنند. در داخل گلبولهای سفید، کالپروتکتین (و سایر مواد شیمیایی) وجود دارد؛ زمانی که کالپروتکتین در مدفوع بیشتر میشود، یعنی در روده، التهاب بیشتری وجود دارد.
آزمایش کالپروتکتین مدفوع چگونه انجام میشود؟
اندازهگیری کالپروتکتین مدفوع معمولاً یک آزمایش ساده است زیرا فقط به نمونه مدفوع نیاز دارد؛ چیزی که به راحتی به دست میآید. وقتی از بیمار نمونه مدفوع خواسته میشود، یعنی باید نمونه مدفوع را در یک ظرف استریل جمعآوری کرده و به آزمایشگاه یا مرکز درمانی تحویل دهد. معمولا سطح کالپروتکتین در دوره شعله ور شدن بیماری بالا میرود و در طول درمان پائین میآید، اما این آزمایش بدون خطا نیست. ممکن است سطح کالپروتکتین از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. با این حال، این تست ابزاری است که پزشک متخصص گوارش میتواند از آن برای بررسی تغییرات بیماری در افراد مبتلا به IBD استفاده کند.
این آزمایش در مدیریت IBD بسیار کاربرد دارد و معمولاً توسط شرکتهای بیمه پوشش داده میشود.
پزشکان از آزمایشهای مختلفی برای نظارت روی چیزی که در داخل دستگاه گوارش افراد مبتلا به بیماریهای التهابی روده (IBD) اتفاق میافتد، استفاده میکنند.
استفاده از آندوسکوپی برای مشاهده داخل روده بزرگ و کوچک بهترین روش است، با این حال این تست را فقط چند وقت یک بار میتوان انجام داد و ممکن است پزشکان به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشند. اینجاست که آزمایش کالپروتکتین مدفوع میتواند کمک کننده باشد، زیرا برخلاف آندوسکوپی یک روش غیرتهاجمی است و در عین حال میتواند اطلاعاتی ارائه دهد که ممکن است در تصمیمگیری برای درمان کمک کند.
کالپروتکتین یک نوع پروتئین است که اغلب در انواع خاصی از گلبولهای سفید به نام گرانولوسیتهای نوتروفیل پیدا میشود و در انواع دیگر از گلبولهای سفید کمتر دیده میشود. مقدار کالپروتکتین در مدفوع را میتوان اندازهگیری کرد و نشان داده شده است که مقدار کالپروتکتین در مدفوع افراد مبتلا به IBD نسبت به سایر افراد غیر مبتلا بیشتر است.
چند حقیقت سریع
- کالپروتکتین پروتئینی است که معمولاً در گلبولهای سفید یافت میشود و در افراد مبتلا به IBD بیشتر وجود دارد.
- تست کالپروتکتین مدفوع روی نمونه مدفوع انجام میشود.
- اکثر بیمهها برای کنترل بیماری IBD، آزمایش کالپروتکتین را پوشش میدهند.
- سطوح کالپروتکتین طبیعی مدفوع از فردی به فرد دیگر متغیر است.
- سطح کالپروتکتین مدفوع ممکن است حتی اگر علائم جدی IBD وجود نداشته باشد هم بالا باشد.
چرا ممکن است سطح کالپروتکتین مدفوع در افراد مبتلا به IBD بیشتر باشد؟
مطالعات نشان داده است که نظارت بر روی سطح کالپروتکتین مدفوع میتواند در مدیریت IBD مفید باشد. این اتفاق در نتیجهی بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو است که باعث التهاب در دستگاه گوارش میشوند. زمانی که لایه مخاطی روده ملتهب میشود، تعداد گلبولهای قرمز در این ناحیه بیشتر میشود تا با آن مبارزه کنند. سپس ممکن است گلبولهای سفید، گرانوله شوند یعنی محتویات خود را به بیرون ترشح میکنند تا از سلولهای بدن در برابر التهاب محافظت کنند. در داخل گلبولهای سفید، کالپروتکتین (و سایر مواد شیمیایی) وجود دارد؛ زمانی که کالپروتکتین در مدفوع بیشتر میشود، یعنی در روده، التهاب بیشتری وجود دارد.
آزمایش کالپروتکتین مدفوع چگونه انجام میشود؟
اندازهگیری کالپروتکتین مدفوع معمولاً یک آزمایش ساده است زیرا فقط به نمونه مدفوع نیاز دارد؛ چیزی که به راحتی به دست میآید. وقتی از بیمار نمونه مدفوع خواسته میشود، یعنی باید نمونه مدفوع را در یک ظرف استریل جمعآوری کرده و به آزمایشگاه یا مرکز درمانی تحویل دهد. معمولا سطح کالپروتکتین در دوره شعله ور شدن بیماری بالا میرود و در طول درمان پائین میآید، اما این آزمایش بدون خطا نیست. ممکن است سطح کالپروتکتین از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. با این حال، این تست ابزاری است که پزشک متخصص گوارش میتواند از آن برای بررسی تغییرات بیماری در افراد مبتلا به IBD استفاده کند.
چرا کالپروتکتین مدفوع برای مبتلایان به IBD مفید است؟
کالپروتکتین به چند دلیل اهمیت دارد: دلیل اول این است که زمانی که در مدفوع دیده میشود، برای مدت زمان نسبتاً طولانی ثابت است؛ یعنی تا ۷ روز سطح کالپروتکتین در مدفوع ثابت میماند و انجام آزمایش را بسیار راحتتر میکند. فایده دیگر این تست این است که سطح کالپروتکتین مدفوع را میتوان از روی یک نمونه کوچک مدفوع هم اندازهگیری کرد.
چندین مطالعه نشان داده است که مقدار کالپروتکتین مدفوع در افراد مبتلا به IBD در مقایسه با افراد غیر مبتلا (که در این مطالعه کنترل مثبت نامیده میشوند) بیشتر شده است. برای نشان دادن کاربرد این آزمایش، مطالعاتی انجام شد که در طی آن سطح کالپروتکتین مدفوع در افراد مبتلا به IBD اندازهگیری شد و در عین حال وضعیت این افراد با آندوسکوپی هم بررسی شد تا ببینند سطوح کالپروتکتین با وضعیت دستگاه گوارش چقدر مطابقت دارد. چیزی که محققین فهمیدند این بود که افراد مبتلا به IBD، سطح کالپروتکتین بالاتری داشتند و همچنین احتمالاً در بخشی از دستگاه گوارششان التهاب یا زخم ناشی از IBD وجود داشت.
افراد حاضر در این مطالعه، علائم شدید IBD را همیشه نداشتند، حتی با وجود اینکه سطح کالپروتکتین مدفوع آنها بالا بود. این امر در کولیت اولسراتیو بیشتر از بیماری کرون دیده میشد. این موضوع، مزیت دیگری از این تست را نشان میدهد، یعنی این آزمایش میتواند حتی قبل از اینکه علائمی ظاهر شود، هشدار اولیهای از برخی از التهابهای دستگاه گوارش بدهد.
با اندازهگیری مقادیر کالپروتکتین مدفوع، ممکن است متخصصین بتوانند IBD را در یک بیمار تشخیص دهند و یا در افرادی که قبلا ابتلایشان به IBD تشخیص داده شده است، وضعیت بیماری را ارزیابی کنند. مزیت این کار این است که یک آزمایش ساده که بر روی مدفوع انجام میشود و غیر تهاجمی است، میتواند در برخی موارد نیاز به آندوسکوپی (از جمله سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی) را برطرف کند و در برخی موارد هم نیاز به اندوسکوپی را نشان دهد. تست کالپروتکتین مدفوع نمیتواند جایگزین آندوسکوپی شود، اما میتواند به عنوان یک ابزار غربالگری به پزشکان کمک کند تا بتوانند تشخیص دهند که بیمار چه زمانی به آزمایشهای تکمیلی نیاز دارد.
در کودکان مبتلا به IBD، ممکن است کالپروتکتین مدفوع اهمیت ویژهای داشته باشد؛ زیرا به کمک این آزمایش پزشک بدون نیاز به انجام آزمایشهای تهاجمی مانند آندوسکوپی، رادیولوژی یا سی تی اسکن، میتواند تشخیص دهد که آیا علائم ناشی از IBD هستند یا خیر.
همچنین بررسی سطح کالپروتکتین مدفوع میتواند برای تشخیص IBD که در ترکیب با سایر بیماریها است هم مفید باشد. آزمایش کالپروتکتین مدفوع ممکن است ابتدا توسط متخصص داخلی یا پزشک عمومی تجویز شود و اگر سطح آن بالا باشد، معمولاً برای بررسی بیشتر به متخصص گوارش ارجاع داده میشود.
معایب آزمایش
یکی از مشکلات این آزمایش، نتیجه منفی کاذب یا مثبت کاذب است، با این حال این نتایج چندان معمول نیستند. ممکن است بیمار واقعاً به IBD مبتلا باشد یا التهاب ناشی از IBD را داشته باشد، اما سطح کالپروتکتین مدفوع بالا نباشد. این شرایط ممکن است نشان بدهد که التهاب در دستگاه گوارش رخ میدهد، اما نتیجه آزمایش سطح کالپروتکتین پائینی را نشان میدهد (چندان معمول نیست). نتیجه آزمایش منفی کاذب ممکن است در کودکان و نوجوانان مشکلساز باشد که این گروه بخش قابل توجهی از بیماران IBD را شامل میشوند.
آزمایش های خون در ارومیه
همکاران ما در آزمایشگاه نانو ارومیه با شماره تلفنهای ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۳ و ۰۴۴۳۳۴۵۷۹۹۶ و یا از طریق واتساپ با شماره ۰۹۱۴۸۰۵۲۷۲۴ منتظر دریافت سؤالات و راهنمایی شما در این زمینه هستند.
همچنین در آزمایشگاه نانو برای دریافت نتیجه آزمایش، نیازی به مراجعه حضوری نیست و برای دریافت اینترنتی نتیجه آزمایش به صورت رایگان، می توانید به بخش جوابدهی آنلاین در سایت آزمایشگاه نانو مراجعه کنید.
مطالب بیشتر در بخش مقالات سایت آزمایشگاه نانو
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نانو، یکی از مراکز مجهز آزمایشگاهی بخش خصوصی در ارومیه و آذربایجانغربی است که از اواخر سال ۱۳۹۷ با بهرهگیری از تجهیزات مدرن و منحصربهفرد آزمایشگاهی و با رویکردی بیمار-محور در خدمت جامعه پزشکی و طیف وسیعی از بیماران مراجعهکننده از هموطنان گرامی و بیماران کشورهای همجوار قرار گرفته است و افتخار دارد به عنوان یکی از کاملترین و بهترین آزمایشگاههای ارومیه در خدمت مردم عزیز این منطقه باشد.